Fin de traxecto

Redacción. -

Cando se cumplen corenta anos do nacemento do xornal A Voz de Vilalba e despois de quince anos na rede da web avozdevilalba.gal, este medio despídese o vindeiro venres 5 de maio coa presentación de catro libros que escolman unha pequena mostra dos artigos publicados na web ao longo destes quince anos. 

Trátase de catro volumes editados polo Instituto de Estudos Chairegos, como parte da súa colección Biblioteca Chairega, que contan con cadansúa ilustración de portada a cargo do poeta e artista plástico Baldo Ramos. O libro Outras voces, con limiar de Marisa Barreiro, presidenta do Iescha, contén corenta artigos (un por cada ano desde o nacemento do xornal en 1983) de, entre outros: Agustín Fernández Paz, Fermín Bouza, Helena Villar Janeiro, Ramón Chao, Bernardo García Cendán, Antón Baamonde, Xulio Xiz… Os outros tres volumes, escolman parte dos textos publicados na web polos tres responsables de avozdevilalba.gal, Paulo Naseiro (Baixo a Pradia, con limiar de María Xosé Lamas), Moncho Paz (Pílulas de vendimario, con limiar de Pilar Maseda e Iria F. Crespo, e epílogo de Miguel Barrera) e Mario Paz González (Como rematar cos libros dunha vez por todas, con limiar de Helena Villar Janeiro). 

O acto de presentación contará coa intervención do xornalista Baruk Domínguez e de Marisa Barreiro, presidenta do Iescha, e terá lugar na Casa da Cultura de Vilalba, o venres 5 de maio de 2023, ás 20:00 horas. A Voz de Vilalba (1983) foi un proxecto de comunicación creado por tres rapaces vilalbeses que durante tres anos sacou á rúa vinte e sete números, converténdose no último dos medios locais da capital chairega que, na primeira metade do século XX chegou a contar con máis de vinte xornais. En 2008, con motivo do 25º aniversario da publicación, aqueles primeiros números foron editados nunha edición facsimilar pola Universidad Rey Juan Carlos e o Instituto de Estudos Chairegos, con limiar de Ramón Villares e Antón Baamonde. 

En 2008 o proxecto renaceu como o dixital avozdevilalba.com (posteriormente .gal), a revista do mesmo título (da que se publicaron 67 números en pdf, e que estractaba os contidos máis importantes da web) e sete números máis en papel que viron a luz entre 2008 e 2014. Chegado o 40º aniversario da cabeceira, quizais a máis importante da historia do xornalismo vilalbés, a efeméride deu pé a estes catro libros, que achegan unha selección de textos publicados, tanto dos tres responsables do xornal, como dunha selecta escolleita de colaboradores.  


5 de maio de 2023

Voces de Vilalba

Mario Paz González. -

Cando en 2008 naceu a web avozdevilalba.com —posteriormente .gal— albergaba unha intención moi clara. Non pretendía competir cos medios de comunicación tradicionais. Non escondía, por tanto, un modelo de negocio. A súa intención principal era a mesma que lle deu nome, ofrecer, desde Vilalba, unha voz. Ou, como dicía o lema fundacional de 1983, ser un medio “ao servizo do pobo”, é dicir, un espazo para o debate, a expresión de ideas, opinións, informacións..., para todo aquel que quixese facer uso del, lonxe das servidumes e das limitacións propias dos medios convencionais. 

Que isto conseguiuse próbao o libro Outras voces, editado polo Instituto de Estudos Chairegos agora, en 2023, cando se cumpren corenta anos do nacemento de A Voz de Vilalba en papel e quince do inicio da etapa dixital que agora finaliza.

Outras voces non é máis que unha escolma de corenta artigos extraídos da web avozdevilalba.gal e asinados por boa parte dos desinteresados colaboradores dese pequeno proxecto. Entre eles, Agustín Fernández Paz, Fermín Bouza, Helena Villar Janeiro, Ramón Chao, Bernardo García Cendán, Antón Baamonde, Xulio Xiz e tantos outros que puxeron as súas voces ao servizo dunha iniciativa humilde, pero feita con entusiasmo e mimo. Como o que movera a aqueles nenos de once e doce anos a crear a principios dos oitenta un xornal en papel, o último periódico local do século XX nunha vila que coñecera tantos no primeiro terzo do mesmo. 
Son moitos os temas que, coma se de vasos comunicantes se tratase, flúen por este libro, non todos de sabor local —aínda que tamén os haxa—, coma se, en lugar de ser textos independentes, conformasen un diálogo común ou un amplo debate entre os seus autores: a crise económica, o problema lingüístico de Galicia, a indignación, o feísmo urbanístico, o papel das redes sociais… Hai dous, en concreto, que manteñen unha curiosa simetría. Un é o segundo empezando polo principio e o outro o segundo comezando polo final e están asinados por Antón Baamonde e Xulio Xiz, respectivamente. Son dous textos elexíacos cuxos protagonistas coinciden na súa orixe vilalbesa e —coma se fose unha novela de Pavese— no nome, Manuel Fraga. Pero, se no de Xulio Xiz trátase do Manuel Fraga que viviu en primeira liña os cambios na política da segunda metade do século XX, no texto de Antón Baamonde, o protagonista representa a outra cara da moeda, pois trátase dun dos fundadores, a comezos dos setenta, do ERGA, Estudantes Revolucionarios Galegos. Un protagonizou a vida política oficial. O outro moveuse nas marxes da clandestinidade, entre os que loitaban polo regreso da democracia. Ambos os dous textos son unha mostra excepcional, entre outras, do ton dialogante e conciliador xa comentado que preside todo o libro.

Este volume, que se presentará o vindeiro 5 de maio en Vilalba —data, non por casualidade, próxima ao Día Mundial da Liberdade de Prensa—, irá nun estoxo acompañado doutros tres que escolman os textos que os tres perpetradores daquel medio —Paulo Naseiro, Moncho Paz e un servidor— escribimos para encher de contidos a web e para animar a outros a colaborar. Estes textos, moitas veces para a nosa sorpresa e satisfacción, atoparon tamén os seus xenerosos lectores e, ao lelos xunto cos incluídos en Outras voces percíbese como participan dos mesmos vasos comunicantes xa aludidos. Agora, polo bo facer do IESCHA, poderemos lelos todos xuntos. Non cabe outra cousa que dicir: “Grazas”.


AA.VV. 
Outras voces.
Vilalba: Iescha. 2023.
132 pp.


Publicado orixinalmente no xornal El Progreso o 2 de maio de 2023

Tatiana Macedo en DIDAC

Redacción. -

O próximo sábado 6 de maio, ás 12h inauguramos a mostra da artista portuguesa Tatiana Macedo. Nacida en Lisboa (1981), desenvolve un traballo que emprega o cine, a fotografía e o son. Traballando nas fronteiras entre xéneros artísticos, a noción dun campo expandido de prácticas artísticas atravesa as súas intervencións que empregan dende material de arquivo ata a súa propia metraxe, concibindo secuencias narrativas cun eco á vez político e poético.

Este proxecto, realizado en colaboración con Appleton (Lisboa) é unha transformación da peza que concibiu para Culturgest Porto, un filme en catro canles titulado Esgotaram-se os nomes para as tempestades. En palabras de Delfim Sardo, “trátase dunha visión vagamente distópica dun futuro próximo, concibida a partir dun diálogo dubidoso entre un personaxe -interpretado polo actor Nuno Lopes- e el mesmo en canto outro, un Doppelgänger que, en contratempo, alterna listas de nomes (de tempestades) con comentarios que as personalizan, partindo da circunstancia de ser nomes de persoas, homes ou mulleres (...) A densidade atmosférica do filme, o seu ton e ambiente, é en parte definida por un cromatismo que remite a un universo cinematográfico romanticamente distópico, que alude a certa cinematografía dos anos oitenta.

Esta exposición na Fundación DIDAC conta co apoio da Deputación da Coruña e DGArtes e está coproducida por Appleton Lisboa.
Obra producida e presentada orixinalmente na Culturgest Porto en 2019

Sábado 11 ás 12h na Fundación DIDAC (Rúa Pérez Costanti, 12. Santiago de Compostela)
 

Fala Díaz & Benxamín Otero en concerto

Redacción. -

Faia Díaz e Benxamín Otero estarán partillando o amor á musica tradicional nun concerto que levarán a cabo este sábado, 6 de maio,ás 20 horas, na Casa-Museo Manuel María. A proposta que ofrecerán aos asistentes, e coa que xa levan percorrido, nos últimos tres anos, moitos lugares do país, combina a voz, da propia Faia, e o corno inglés de Benxamín, e tenta dialogar co presente, co público e coa memoria compartida do canto (a xusta medida da sede urxente e breve dos paxaros).

Faia Díaz é cantante e licenciada en Historia da Arte. Fundadora e integrante do grupo musical De Vacas desde 2015, do Coro Encaixe desde o 2016 e da compañía A Patacón desde 2017. Desde 2020 fai tamén parte, xunto a Nacho Muñoz e LAR Legido, dunha formación na que revisan o repertorio do Zeca Afonso desde unha óptica contemporánea e experimental. En 2019 viu a luz o seu primeiro traballo discográfico en solitario, Ao cabo leirín, unha autoedición en vinilo en que presenta unha selección de arquivos tradicionais transmitidos por mulleres e reinterpretados por ela soa en diferentes espazos sonoros, baixo a produción e o deseño de son do Hevi (Fluzo, Malandrómeda).

Benxamín Otero, oboísta, formado na música clásica, non tardou en abrir as posibilidades que lle daba a música a outros terreos, non só musicais senón de outras disciplinas. Mestre de oboé e Historia da Música no Conservatorio de Lalín, tamén foi durante moitos anos mestre de Linguaxe musical no Conservatorio de música tradicional e folque da mesma vila. Froito do contacto coas músicas tradicionais participa en grupos como Curitiba, Grodan defló, Linho do Cuco ou do espectáculo “Método cardiofónico” de Germán Díaz. Ten colaborado con Driade, Os Cempés, Marful, Guadi Galego, Uxía, Fuxan os Ventos, Ataque Escampe, Gelria, etc... Ultimamente fixo dúo con Germán Díaz, no traballo Trece cancións bonitas, e coa propia Faia no espectáculo musical Ao cabo leirín.

Presentación de 'As ferias dun amor efémero'

Redacción. - 

A Casa da Cultura acolle este sábado, 6 de maio, ás 12:00 horas, a presentación do libro “As feridas dun amor efémero" de #SueCamaño. A filóloga e profesora foi galardoada na edición do XLVIII Premio do Certame Literario do Concello de Vilalba 

Neste poemario, Sue Camaño aborda as obras e mitos clásicos que inspiraron os seus versos, así como os temas máis presentes na historia da literatura como o amor e o desamor, a morte, o paso do tempo ou a angustia existencial.

A obra está publicada por Alvarellos Editora con ilustracións de diegoestebo 

O xurado do Certame Literario formado por Darío Villanueva, membro da Real Academia Española, Ramón Villares, catedrático de Historia, Xulio Xiz, xornalista, e Fidel Fernán, director do grupo de Radio Principal, elixiu o poemario desta escritora novel como a máis destacada da última edición na que se presentaron máis de 90 obras. 

Ademais do premio en metálico de 7.000 euros, estes galardóns inclúen como premio a publicación do poemario.

'As aldeas da memoria' o domingo en Vilalba

Redacción. -

O Instituto de Estudos Chairegos organiza, o acto de presentación do libro AS ALDEAS DA MEMORIA, de Baldo Ramos, patrocinado pola Vicepresidencia da Deputación de Lugo. No evento xuntaranse varias ramas da arte, grazas á presenza do poeta Baldo Ramos, o fotógrafo Nachok e o músico Mano Panforreteiro, que a través da música, a fotografía e a literatura, propoñen aos asistentes unha iniciativa diferente. O acto terá lugar o domingo 7 de maio de 2023, ás 19:00 horas, na CASA DA CULTURA DE VILALBA. As aldeas dá memoria é un libro de poemas de Baldo Ramos e fotografias de Nachok a xeito de «un ensaio artístico visual e literario que pon de manifesto a silandeira, contínua e inexorable condena que sofren as nosas aldeas, vistas desde a palabra e imaxe conxugadas co impulso do recordo», segundo sinalan desde Vicepresidencia da Deputación de Lugo, organismo que edita o libro.   En palabras do escultor Daniel Caxigueiro, que escribe o prólogo “As aldeas da memoria e froito do diálogo entre Baldo Ramos e Nachock. A reflexión e o coñecemento da nosa realidade son o punto de encontro, o lugar no que as duas disciplinas abren as portas a un universo creativo alleo. Nesta ocasión, o visual e o literario teñen suficiente interese e pouso como para que os límites da observación e da memoria gocen da interferencia xusta entre o verbal e o visual. Baldo Ramos e Nachok pretenden dar unha visión contemporánea da nosa historia recente, poñendo en valor todo o que o tempo foi desbotando, os espazos que na memoria e nos lugares queda desa Galiza esvaecida por un contexto social que tolerou a decadencia e abandono dun sistema de valores, dunha forma de vida que se nega a marchar de todo”. 

Baldomero Fernández Ramos, BALDO RAMOS, nado en  Celanova  o  1 de xaneiro  de  1971, é un poeta e artista plástico galego. Cultiva a súa vocación artística dende os 17 anos, cando comeza a escribir poesía. Remata a carreira de Filoloxía Hispánica na Universidade de Santiago de Compostela no 1994, na que tamén cursa o Doutoramento en Literatura Española e Hispanoamericana. Traballou como docente no instituto de Valga e despois no IES de Sar en Santiago de Compostela impartindo clases de lingua castelá e literatura. Comezou a pintar no ano 1993 pola necesidade de establecer pontes entre a escrita e a plástica, expoñendo por primeira vez no ano 1994 en  Santiago de Compostela. Ten colaborado como poeta e ensaísta en diferentes iniciativas editoriais como Grial, Anuario de Estudios Galegos, Ólisbos, Casa da Gramática, Río Arga, Luces y sombras ou Dorna; e como ilustrador de obras literarias para Follas Novas Edicións,  Centro Ramón Piñeiro, Espiral Maior, Dorna, Boletín Galego de Literatura, Faktoría K ou  Kalandraka, IESCHA, así como o libro “Mongólia: umha entidade estatal rugosóide” de  Ígor Lugrís. A súa poesía é pouco xenerosa verbalmente, pero non así en canto ao rango de emocións profundas que expresa. Pertence á líña emerxente de autores mozos que, a través do seu intenso labor, renovaron a poesía galega. É autor de máis de douscentos libros de artista de exemplar único. 

3 de maio de 2023

O Iescha presenta catro libros de A Voz de Vilalba

Redacción. -

O vindeiro venres 5 de maio o Instituto de Estudos Chairegos presentará catro libros da súa colección Biblioteca Chairega que escolman moitos dos artigos publicados na web avozdevilalba.gal polos tres autores da mesma e por unha trintena de colaboradores ao longo dos seus quince anos de vida que agora, en 2023, rematan, precisamente cando se cumpren corenta anos do nacemento do xornal A Voz de Vilalba en papel. Os libros son: 

-Baixo a Pravia Autor: Paulo Naseiro Limiar: María Xosé Lamas Ilustración portada: Baldo Ramos Nº da colección: 31 

-Como rematar cos libros dunha vez por todas Autor: Mario Paz González Limiar: Helena Villar Janeiro Ilustración portada: Baldo Ramos Nº da colección: 32 

-Pílulas de vendimario Autor: Moncho Paz  Abecedario: Pilar Maseda e Iria F. Crespo Obituario: Miguel Barrera Ilustración portada: Baldo Ramos Nº da colección: 33 

-Outras voces Autor: Autores varios Limiar: Marisa Barreiro Ilustración portada: Baldo Ramos Nº da colección: 34 

O acto contará coa intervención de BARUK DOMÍNGUEZ e MARISA BARREIRO e terá lugar na CASA DA CULTURA DE VILALBA, o venres 5 de maio de 2023, ás 20:00 horas.

30 de abr. de 2023

Xurados da VII Edición do Certame Vilarinhas

Redacción. -

A Nova Poesía Guitirica NPG xa ten designado os xurados da VII Edición do Certame Vilarinhas.
Na categoria de adultos serán María Xosé Lamas, Emilia Martinez Fuentes e Jacobo Sánchez Quintela JAKI actuando como secretario sen voto Antón Tenreiro (Antón de Guizán).
Nas dúas categorías escolares profesores/as do IES Diaz Castro xulgarán as vilarinhas do IES Basanta Silva e profesorado do Basanta Silva xulgará as vilarinhas do alumnado de Guitiriz. A participación do alumnado de primaria  do CEIP Lagostelle será sen concurso.
O prazo de entrega rematará o día 3 de maio ás 14:00 horas. 
As Vilarinhas (micro-poema de mínimo dous versos e máximo 3 con imaxe) terán dois prêmios por categoría que recibirán unha pesa feita a man pola artista Viki Rivadulla. As creacións poden enviarse ao correio npggazeta@gmail.com indicando nome ou pseudónimo e um número de contacto.
O fallo dos citados farase público o 17 de maio Día das Letras Galegas e a entrega de premios será dentro das actividades do III Festival de Poesía Guitirica coa entrega tamén do prêmio de poesía Xosé María Díaz Castro.

24 de abr. de 2023

II Concurso Manuel María

Redacción. -
O 15 de xuño finaliza o prazo para a entrega das obras participantes na segunda edición do Concurso Manuel María de Composicións Musicais, que convoca a Casa-Museo Manuel María. O certame ten por obxecto premiar a mellor canción lírica, para voz e piano, escrita sobre un poema de Manuel María.

O concurso está aberto á participación de todas as compositoras e compositores que o desexaren. As composicións deberán ser orixinais, inéditas, sen estrear e cunha duración máxima de cinco minutos e mínima de dous minutos e medio. A canción presentada terá que ser sobre un poema, de libre elección da persoa concursante, de entre todos os escritos por Manuel María e estará clasificada dentro da modalidade de canción galega.

Na presente edición as composicións estarán escritas para voz de soprano con acompañamento de piano, a pasada edición foi para barítono, e está previsto que en edicións sucesivas sexa para outras voces como tenor, contralto, baixo...

O certame convocado conta cun único premio en metálico de mil euros para a composición gañadora ao que hai que engadir a publicación das partituras das persoas finalistas e a súa distribución gratuíta a todos os Conservatorios de Música de Galiza.

O concurso desenvolverase en dúas fases de xeito que na primeira o xurado seleccionará un máximo de cinco cancións finalistas que pasarán a unha segunda fase. Na fase final determinarase a canción gañadora entre as designadas como finalistas na primeira fase. Para iso levarase a cabo un acto con concerto público que terá lugar no Auditorio da Casa-Museo Manuel María durante o mes de outubro. Unha soprano e un pianista interpretarán as cancións seleccionadas, dentro dun recital de cancións galegas. No propio acto, após a correspondente deliberación, o xurado dará a coñecer a canción gañadora.

Na edición de 2022, “Fisterra” (https://www.youtube.com/watch?v=WtW91y2HwmE), da autoría de Saúl Aguado de Aza, foi a composición gañadora. Xunto a esta, foron finalistas Orballo de Teo Montero, A lúa de Saúl Aguado e Rosas de Teresa Bretal.

VII Premio Agustín Fernández Paz

Redacción. -

O INSTITUTO DE ESTUDOS CHAIREGOS, O CONCELLO DE VILALBA E EDICIÓNS XERAIS DE GALICIA convocan o VII PREMIO AGUSTÍN FERNÁNDEZ PAZ de narrativa infantil e xuvenil pola igualdade, de acordo ás seguintes 
  
BASES
Primeira.
Poderán participar todas as persoas de calquera nacionalidade e idade que presenten narracións inéditas en lingua galega, dirixidas ao público infantil e xuvenil, cunha temática vencellada ao compromiso pola igualdade de xénero, raza, nacionalidade…

Segunda.
Establécese un premio único e indivisible, dotado con 3.000 euros.
Esta cantidade está suxeita ás retencións legais que lle sexan aplicables segundo a lexislación vixente.

Terceira.
A obra premiada será publicada por Edicións Xerais de Galicia, que se reserva os dereitos de edición da obra premiada nos 1.500 primeiros exemplares. Entregaránselle ao/á gañador/a 30 exemplares.

Cuarta.
A obra terá unha extensión libre e presentarase encadernada, por cuadriplicado, en papel impreso polas dúas caras, tamaño DIN A4.
Presentarase baixo o sistema de plica, polo que se enviará cun sobre á parte; no exterior do sobre figurará só o lema e no interior incluirase o título da obra, o lema, unha copia do NIF do/a autor/a, o enderezo, teléfono de contacto e correo electrónico.

Quinta.
O prazo de presentación de orixinais comezará o 23 de abril de 2023, Día Internacional do Libro, e prolongarase até o día 12 de xullo de 2023, séptimo cabodano de Agustín Fernández Paz.

Sexta.
O xurado estará formado por tres persoas de recoñecido prestixio cultural. Emitirá o ditame, que será inapelable, na última semana do mes de outubro de 2023.
O xurado poderá declarar o premio deserto.

Sétima. 
A entrega do premio terá lugar nun acto do que se dará conta oportunamente.

Oitava.
Os orixinais remitiranse a:
VII Premio AGUSTÍN FERNÁNDEZ PAZ de narrativa infantil e xuvenil pola igualdade
INSTITUTO DE ESTUDOS CHAIREGOS
Praza de Suso Gayoso, 1 (Casa da Cultura)
Apartado de Correos , nº 39
27800  Vilalba (Lugo)

Novena.
Os orixinais non premiados poderán recollelos os/as respectivos/as autores/as no local do Instituto de Estudos Chairegos (Casa da Cultura de Vilalba) durante un período máximo dun mes despois do ditame do premio. Os que non se recollan nese prazo serán destruídos.

Décima.
A participación nesta convocatoria supón a total aceptación destas bases.

23 de abr. de 2023

Luz Darriba falará de María Casares

Redacción. -

O Instituto de Estudos Chairegos, en colaboración co Concello de Vilalba, organiza o venres 21 de abril de 2023, na Casa da Cultura de Vilalba, ás 20:00 horas, a CONFERENCIA “PARA RETER A AUGA. CONVERSAS AO REDOR DE MARÍA CASARES”, impartida por LUZ DARRIBA., artista e escritora. Presentará o acto MARISA BARREIRO, presidenta do Iescha. Esta será a terceira conferencia correspondente ao ciclo MULLERES GALEGAS, programado polo IESCHA para levar a cabo durante todo este ano 2023. A primeira tivo lugar no mes de xaneiro e correu a cargo de GERMÁN CASTRO que nos falou da científica galega ÁNGELES ALVARIÑO. A segunda, impartida por VANESA SISO, programase para o mes de marzo e xirou entorno á cousificación e mercantilización do corpo das mulleres. LUZ DARRIBA, artista e escritora Luz Darriba naceu en 1954, en Montevideo. Trasladouse en 1970 coa súa familia a Bos Aires, e vive dende 1990 en Galicia. Filla da diáspora galego-asturiana no Río da Prata, estudou Belas Artes e Filosofía e Letras na Universidade de Bos Aires.Como artista, realizou centos de exposicións, macrointervencións en espazos públicos (como a da Muralla de Lugo, con 659.000 libros) e recibiu numerosas distincións internacionais. Formou parte do staff permanente de Foeminas, a primeira revista virtual feminista do país (2005-2008). En 2010 retomou a súa vella vocación literaria, e publicou Toda a xente errante, a súa primeira novela (2012), Xoguetes para nenos cegos (2015) e O que o vento non se levou, relatos para espertar a memoria (2016). Recibiu nesta etapa varios recoñecementos, entre eles o Premio Ánxel Fole (2012). Os seus relatos forman parte de moitas antoloxías en España e Latinoamérica (como Bovarismos, antoloxía de relatos escritos por mulleres). Escribe unha columna semanal en Nósdiario e colabora con distintas publicacións internacionais.  

18 de abr. de 2023

Do eu fragmentado. Para que non esqueza

Miguel Barrera.-

Achégate ao libro, agarima a portada, sorpréndete coa fotografía que presaxia un naufraxio, pero pero pero a risa (a risa!), fíxate na risa, fíxate no agarimo nu estourando en esperanza.
Entre os versos (do eu fragmentado) ata o último verso (para que non esqueza) preséntase un memorial do corpo, do seu corpo testemuño de batallas.
O meu corpo, o meu corpo, o meu corpo é un memorial que transcende, faise medo, denuncia, corpo das inxustizas, de todas as violencias.
As emocións flúen, voan coas ás da estirpe, sendo un canto refundido de liberdade, de consciente liberdade: “sometida unicamente a aquilo que me medra”. Desbócase na boca este poema e a emoción non deixa de empurrar a súa lectura unha e outra vez, sinto ansia por ter ás para voar entre as estrofas, e afogo.
Cada poema é un mundo, cada verso é inabarcábel, coa fondura nas esencias, rabuñando a flor da pel, facéndose sangue.
E bótome e navego e entendo tódalas cousas coa súa voz, coa súa luz iluminándome de fronte, cegándome na complicidade do naufraxio, en concederme a dita dos seus versos, a súa íntima e acolledora lectura.
E choro, e choro unha vez máis coma nunha emoción de furia onde Brunelleschi caería derrotado. E arrástrome cos versos anódino, non querendo perder palabra, afogándome en cada sílaba, abortando o afago sen comas.
Mans baleiras, chama negra que reclama, feixes de anáforas nunha constante nostalxia que me leva ao “Cartafol de Nostalxias” de Mª Xosé Lamas: para cando o tempo non vaia, para que non haxa tempo e quédome preso nestes versos:

“Cando xa non haxa tempo que valla
abondaría a certeza de termos existido
de sermos legado 
en que nos ama”

Sigo no andar do camiño, pendurado nos versos e vou de sorpresa en sorpresa, e non podo ocultarme, non podo agocharme entre al imaxes, nas metáforas que me desbordan, me abordan e me rouban o botín.
E desarmado e espido, na intemperie, miro de cara á luz. De fronte como me piden as tempestades.
Continuo con camiños, nos himnos do (des)amor, da dor, do nosoutros, na fenda...
Ti lector, que nunca liches poesía, aquí tes a escusa perfecta para comezar, para medrar como humano. Faino sen anestesia, disposto a abrirte de carnes, a afondar no teu corazón, na vísceras que saben ata onde estas disposto a amar.

11 de abr. de 2023

As lápidas d'Os Vilares

Redacción. -

VIVIRON EN GALEGO, LEMBREMOLOS EN GALEGO é o título do estudo sobre as lápidas en galego realizado por Raúl Río e promovido polo Proxecto NEO.

Os Vilares conta no seu camposanto con um grande número de lápidas mortuorias en idioma galego, o que motivou a realización deste Traballo que será presentado o domingo 16 de abril ás 18:00 na Casa Escola Habaneira da Conchada nos Vilares (Guitiriz).

No acto, onde se proxectará tamén un audiovisual, intervirán o autor, Raúl Río, o representante do Proxecto NEO, Bernardo Penabade, o presidente da Asociación Cultural Xermolos Alfonso Blanco e o párroco dos Vilares, Alexandro Piñón Espasandín.

Haberá tamén intervencións de familiares de finados con lápidas en idioma galego.

Ao remate, haberá unha visita guiada por Raúl Río ao cimeterio dos Vilares.

10 de abr. de 2023

Presentación do novo poemario de Luz Campello

Redacción. -

O Insttuto de Estudos Chairegos e Nova Poseía Guitrica organizan a presentación do libro BEN SABE O MAR QUE POSÚO O BOTÍN DAS PIRATAS, de LUZ CAMPELLO, editado pola EDITORIAL GALAXIA. O acto terá lugar o vindeiro VENRES 14 de ABRIL de 2023, ás 20:00 H., na CASA DA CULTURA DE VILALBA, e contará coa presenza da autora do libro, LUZ CAMPELLO; con PILAR MASEDA e LUZ AIRADO, poetas da NPG, e con MARISA BARREIRO, presidenta do IESCHA. O poemario BEN SABE O MAR QUE POSÚO O BOTÍN DAS PIRATAS está editado na colección Dombate da Editorial Galaxia sendo o terceiro de Luz Campello despois de "Do corazón da terra"(Xermolos) e "O inventario do prohibido" (Espiral Maior). BEN SABE O MAR QUE POSUO O BOTIN DAS PIRATAS está a ser un éxito de ventas e crítca ademais de terse apresentado con grande afuencia de público nas localidades de A Coruña, Guitriz, Ferrol, Compostela e Lugo. Despois desta presentación en Vilalba, seguirán nas próximas semanas as de Ourense, Pontevedra, Vigo e outras localidades. LUZ CAMPELLO GARCÍA (1966). Naceu en A Granxa Vella, Labrada, Guitriz. Estudos: Traballo social por Universidade Complutense de Madrid e Universidade da Coruña. Ocupación: Traballadora social e escritora. É reponsable de Traballo Social no complexo hospitalario do CHUAC, sendo unha referencia polo seu compromisso feminista, que reficte tamén na súa poesía, musicada en diversas ocasións por cantautores como Sandra Tenreiro ou Sonia Levedinski. Iniciouse na poesía a través de certames da AC Xermolos de Guitriz, foi premiada no Certame Rosalía de Castro en Euskadi e tamén foi unha das fundadoras do colectvo Nova Poesía Guitrica. A entrada será libre e gratuíta ata completar aforo.

VII Certame Vilariñas (2023)

Redacción. -

A Nova Poesía Guitirica NPG e Os Vilares Lareira de soños convocan o VII Concurso de micropoesías “Vilariñas” no que poden participar todos @s escritores/as que queiran.

A participación neste concurso é completamente de balde.

Os micropoemas presentados ao concurso serán inéditos, orixinais e non premiados nin publicados. Xs autorXs son responsables tanto deste punto como da autenticidade dos seus propios datos.

O tema será “Libre”. Cada participante podrá enviar un micropoema que debe estar escrito en GALEGO ou PORTUGUÉS en calquera das normativas, e presentarase ao concurso a través do correo electrónico

dosvilares@gmail.com ou npggazeta@gmail.com en formato Word co nome do autor/a, ou pseudónimo e un telefono ou correo electrónico de contacto 

Os micropoemas terán una extensión mínima de 2 versos e máxima de 3 versos sen incluir o título e cada micropoema debe levar unha imaxe (foto, debuxo, etc.) de autoría propria, autorizada ou libre de dereitos. Cada poeta poderá presentar un máximo de UN micropoema a concurso. A organización non correxirá erros nin admitirá substituicións dos poemas enviados. 

Admitiranse obras até o día 3 de maio de 2023, ás 14:00 horas

A organización do concurso reservase o dereito a eliminar aqueles micropoemas que podan ir en contra da protección da infancia, do respeto, ou induzan ou promovan actos delictivos, denigratorios ou violentos en cualquera das súas formas.

O xurado terá en conta a orixinalidade, técnicas empregadas, calidade e contenido do poema. O xurado estará composto por 3 poetas da NPG Nova Poesía Guitirica e un coordinador/a Sen voto. O fallo do xurado será inapelable e farase público a través dos distintos soportes dixitais de Os Vilares, lareira de soños, CulturaliaGZ e da NPG Nova Poesía Guitirica nas duas semanas posteriores ao peche do concurso.

Entre os micropoemas participantes, seleccionaránse os mellores que poderán integrar unha antoloxía, e entre eles escollerase aos gañadores co premio que consistirá no trofeo <VILARIÑA> deseño exclusivo da artista Viki Rivadulla. Farase un acto poético público cos premiados no II Festival de Poesía Guitirica.

Polo feito de participar, os premiados autorizan a NPG Nova Poesía Guitirica e á Lareira de soños a editalos nos soportes fisicos que considere oportunos.”

 Este ano, ampliamos a participación ao sector escolar Côa participación do IES Basanta Silva de Vilalba, o IES Díaz Castro de Guitiriz e o CEIP Lagostelle de Guitiriz, cucas BASES adxuntamos no seguinte arquivo:

8 de abr. de 2023

Presentouse 'Aquí non pasa nada'

Redacción. -

Este xoves presentouse o libro “Aquí non pasa nada. Historias musicais de Lugo”, do músico, compositor e docente lucense Juan Castro Lodeiro.

A publicación, que sairá do prelo nos vindeiros días,  traza a historia da creación musical na cidade e na provincia a partir das testemuñas das persoas que participaron e participan dela e reivindica o potencial cultural, artístico e económico da música en Lugo.

Este repaso histórico ten presente os instrumentos sonoros achados en gravados e mosaicos da cidade, o pouso da lírica galego portuguesa, compositores como Xoán Montes e Gustavo Freire,  bandas municipais, corais e orquestras e demórase especialmente na historia de músicos, bandas, locais e programadores que protagonizaron a vida musical de Lugo nas últimas décadas.

Nesa liña, na presentación do proxecto, na que participaron a vicepresidenta da Deputación de Lugo Maite Ferreiro, o tenente alcalde Rubén Arroxo e o músico César López -de Los Gansos - , o autor  explicou o libro como un traballo para “dignificar os músicos de Lugo”  e lembrar que “Lugo foi uha canteira de músicos, artistas, creadores” fronte a cantinela do “Aquí non pasa nada” e agradeceu “a colaboración de todas as persoas que contaron a súa historia, como viviron, como formaron os grupos, quen lles axudou, onde tocaban ou que instrumentos tiñan" 

A Vicepresidencia da Deputación de Lugo colaborou, a través do Servizo de Publicacións, na viabilidade da edición, e amplificará o exercicio de memoria sonora e homenaxe á creación musical que motiva o libro cun ciclo de concertos.  Do 20 de abril ao 10 de maio, organizaranse seis presentacións acompañadas de actuacións de grupos emblemáticos da cultura musical en cada comarca, propiciando a volta ao escenario dalgunhas bandas como a lucense Los Gansos.

Maite Ferreiro explicou que “o libro é algo excepcional desde o punto de vista editorial, porque non se tiña publicado un traballo destas características sobre Lugo, pero tamén nos ofrece moitas posiblidades para seguir avanzando na posta en valor desta cultura musical”.

Así, anunciou que desde “a área de Cultura quixemos ir un paso máis aló neste exercicio de memoria sonora e homenaxe á creación musical cun ciclo de concertos polas diferentes comarcas. Acompañaremos a presentacion do libro nas diferentes localidades da actuación dun grupo emblemático da cultural musical local, dando cabida a todos os estilos musicais”.

Maite Ferreiro suliñou que “como constata e reivindica o libro, temos creadoras e creadores con talento e un público que responde cando se aposta en programacións de calidade e diversas, cando se apoia aos colectivos culturais, cando se ofrecen espazos axeitados e se inviste en cultura”

Concertos

20 de abril.  Lugo
Los Gansos

22 de abril. Foz.
The Lazy Bons

27 de abril. Vilalba
Irmandades do Falo

4 de maio. Sarria.
Malditos Roedores.

5 de maio. Chantada.
Tirapralá

10 de maio. Monforte de Lemos.
Gin Tonic´s

4 de abr. de 2023

Xornadas Rosalianas

Antón de Guizán. -

Rematada a segunda edición das Xornadas Rosalianas de Vilalba, queda a sensación de ter criado algo especial. Xermolaba en 2018 a necesidade de honrar como merece a esta grande poeta nun fermoso acto organizado na Casa Habaneira de Santaballa pola Nova Poesía Guitirica NPG e CulturaliaGZ con numeroso público, e aínda que a pandemia parou a súa continuidade, deixou um pouso que foi retomado dende Vilalba con grande acerto en 2022.

E si na primeira edición o pasado ano o denso programa e a calidade do mesmo parecía difícil de igualar tendo en conta que incluía a inauguración dun parque e um monumento á grande poeta galega e un mural no centro da vila, as actividades desta edición agardaban unha comparación e un reto ben difícis de superar 
Así e todo podemos dicer que ese reto e essa comparacións forno superadas. A participación dos centros de ensino tanto de primaria como secundaria, agrupacións musicais, centro de formación ocupacional, bibliotecas, e a alta calidade das actuacións, charlas, recital, a exposición de Clara Martín sumadas á guinda co pregón de Luz Darriba demostran que estamos a asistir a unha das homenaxes anuais a Rosalia máis importantes de Galiza. Neste sentido tamén se ten manifestado o presidente da fundación Rosalia de Castro, Anxo Angueira, que estivo presente nas dúas xornadas. 

Pero detrás de este éxito hai un grande traballo de organización sustentado por tres entidades, o Cancello de Vilalba, o Instituto de Estudos Chairegos IESCH e a Nova Poesía Guitirica NPG con unha comisión composta por mulleres que merecen a nosa admiración e respeto: a concelleira de Cultura Vanessa Siso, a presidenta do IESCH Marisa Barreiro e as poetas vilalbesas da NPG Pilar Maseda e Luz Airado. Sen elas, e o seu traballo e compromiso rosalianos non teríamos desfrutando de tantas e tan fermosas actividades na honra da máis grande das nosas letras.

Vilalba e a Terra Chá convertense así nunha referencia ineludíbel nas homenaxes cada mes de febreiro a Rosalía, que consolida a Vilalba como centro da importante literatura chairega, non só pola ca tidade e calidade literat@s senón tamén por terse afianzado na organización de importantes eventos literários.

Vaian dende aqui os meus  parabéns e agradecemento ás entidades e persoas organizadoras. Vémonos en febreiro de 2024 nas III Xormadas Rosalianas de Vilalba!!

26 de mar. de 2023

Subscríbete ao galego

Redacción. -

    No mes da conmemoración do Día das Letras Galegas e do Día de Internet, a Asociación de Medios en Galego (mediosengalego.gal), a provedora de servizos dinahosting (dinahosting.com) e PuntoGal (dominio.gal) unen esforzos para apoiar o uso da lingua na rede a través da iniciativa Subscríbete ao galego.


    Entre o 17 e o 31 de maio, as persoas que se fagan subscritoras dalgún dos medios en galego participantes na campaña recibirán totalmente de balde un dominio .GAL e o aloxamento para a súa web durante un ano. Este agasallo está valorado en máis de 170 euros.

    Os usuarios beneficiarios recibirán os seus códigos para obter ata o 30 de xuño o seu hosting e dominio gratis.

"Unha oportunidade para unir forzas e mostrar a utilidade da nosa lingua na rede", sinala o presidente da AMEGA, Pablo García (Radio Estrada) no marco do seu 10º aniversario.


    O porqué de Subscríbete ao galego

    Nun mundo tan globalizado e marcado polo emprego da tecnoloxía, a Asociación de Medios en Galego, dinahosting e PuntoGal queremos contribuír a un maior uso da lingua na Internet.

    Un dominio .GAL e un hosting web de balde permitiranlles ás persoas beneficiarias gozar dunha conta de correo profesional co seu propio nome de dominio, ou iniciar o seu proxecto web sen necesidade de facer ningunha inversión inicial. É un xeito de impulsar a comunidade de creación de contido en galego e de fomentar a normalización do idioma en todos os ámbitos.

    Ao mesmo tempo, esta campaña supón un reforzo para cada un dos [nº] medios que participan, pois aportarlle valor engadido ás persoas que queiran subscribirse é a mellor forma de seguir gañando base social e de que os medios galegos gañen peso.

Monstrólogo

Redacción. -

A Casa-Museo Manuel María acolle este sábado, día 25 de marzo, ás 17 horas, a estrea da nova peza de teatro para monicreques de Trécola Producións. O título do novo proxecto da compañía de Pol é Monstrólogo, unha obra dirixida para nenas e nenos, a partir de tres anos en diante, e as súas familias.

A peza ten a seguinte sipnose: un experto e grande xenio vén dar unha charla á Casa-Museo Manuel María sobre especies e tipoloxías de monstros e as súas curiosidades. Mais non vén só. Acompáñano unha serie de terroríficos e divertidos personaxes que virán demostrar que lonxe de pretender dar medo, os monstros están para axudar a superar diversos retos ás persoas.

Trécola Producións é unha compañía residente no concello de Pol, que dinamizan Ero Vázquez Cabrera e Isabel García Coldeiro, cunha proposta estética baseada nunha continua labor de creación, experimentación e de produción de obradoiro como o demostran as súas pezas máis recentes como “A saga de Flin Havardr”, “Tolitates”, “Gaela quere ser druída”… Alén disto, nos dous últimos anos levaron por toda Galiza “Kinetiko”, unha iniciativa do xogueteiro Manu Taboada xunto con Ero Vázquez e que consiste nun conxunto de autómatas que coa axuda dos seus mecanismos e do movemento que xeran, demostran que calquera persoa pode desfrutar dos brinquedos e dos monicreques.


16 de mar. de 2023

Lucía López gañadora no Rosalía sempre viva


Redacción. -

Nas seguintes ligazóns poden verse os vídeos dos recitados gañadores da VII edición do Concurso Rosalía sempre viva, celebrado o pasado sábado. 

Dunia Sánchez Costa, do CEIP Canosa-Rus de Coristanco, gañadora do premio ao mellor recitado na categoría de 1º, 2º e 3ª de primaria da VII edición do Concurso de recitado Rosalía sempre viva. Recita "Caracol", d'Os soños na gaiola, Manuel María.

https://youtu.be/YOgkKJ4cR4A

Paula García Vázquez, do CEIP Península da Paz de Cervo, gañadora do premio ao mellor recitado na categoría de 4º, 5º e 6ª de primaria da VII edición do Concurso de recitado Rosalía sempre viva. Recita "O cuco", d'Os soños na gaiola, Manuel María.

 https://youtu.be/gcT8ciYan5Y

Lucía López Alvariño, do IES Santiago Basanta Silva de Vilalba, gañadora do premio ao mellor recitado na categoría de Bacharelato e Ciclos Formativos da VII edición do Concurso de recitado Rosalía sempre viva. Recita "Eu ben vin estar o moucho", de Cantares Gallegos, Rosalía de Castro.

https://youtu.be/AfGHPp9qF3M

Carme Pereira Troncoso do Colexio Maristas A Inmaculada de Lugo, gañadora do premio ao mellor recitado na categoría de Educación Secundaria da VII edición do Concurso de recitado Rosalía sempre viva. Recita "Tristes recordos", de Follas Novas, Rosalía de Castro.

https://youtu.be/ebEhqKaaAPw

15 de mar. de 2023