Finou Xosé Chao Rego
28 de nov. de 2015
Adeus a Xosé Neira Vilas
Cultura alimentaria
Redacción.-
Existe unha relación directa entre o consumo de carne procesada e carne roxa e o risco de cancro. Unha evidencia que chega da man de numerosos estudos realizados por diferentes entidades a nivel internacional que tamén indican que se trata dun risco baixo. O consumo moderado de carne, no marco dunha cultura alimenticia saudable e exercicio físico son algunhas das claves da prevención. Esta é a mensaxe que se repetiu ao longo da tarde no marco da xornada “Os pecados da carne?” coordinada por Anxo Carracedo e Rafael Tojo. “O problema da dieta cárnica é un asunto científico pero tamén ten que ver coa cultura alimentaria e cómpre unha reflexión sobre a realidade” apuntou Ramón Villares na inauguración dunha xornada que se abordou o tema desde a necesidade dunha difusión rigorosa ata a dieta actual.
A xornada está enfocada en poñer sobre a mesa a vantaxe e os problemas da dieta cárnica e a súa relación coa saúde. O xornalista especializado Antonio Martínez Ron abriu a sesión falando da divulgación, de achegar a mensaxe a sociedade sen ideoloxías nin matices e axustado á verdade. No seu relatorio explicou de xeito práctico o contexto no que se elaboraron as informacións que deron lugar a esta controversia. “Tratábase dun informe rutinario, xa programado, que revisaba unha serie de estudos científicos que establecían unha correlación entre o consumo de carne e o cancro, e a letra pequena dese anuncio estaba nos niveles de risco” indicou. Ademais, na súa intervención reivindicou a necesidade dunha información rigorosa, acundindo ás fontes para evitar inexactitudes.
Da epidemioloxía á dieta
Alberte Ruano Raviña, profesor titular de Medicina Preventiva e Saúde Pública da USC, falou da epidemioloxía da dieta e do cancro. Fixo un repaso polas características dos diferentes estudos que levou á Axencia Internacional para a Investigación do Cancro (IARC, en inglés), parte da axencia sanitaria de Nacións Unidas, a publicar o panel que deu lugar á controversia. Ruano destacou as conclusións de cada un dos estudos, o número de persoas sobre os que se fixo a mostra e o período de tempo de análise. “Son mostras representativas, prospectivas, que se fan nun período elevado de tempo e que empregan cuestionarios validados” apuntou como mostra da calidade destas investigacións. Todos eles establecían unha relación directa entre o consumo de carne e cancro colorrectal.
O xefe do Servizo de Oncoloxía do Complexo Hospitalario Universitario de Santiago (CHUS), Rafael López, fixo unha relación de factores de risco do cancro. “O consumo de tabaco, o sobrepeso, o emprego de máquinas bronceadoras, as enfermidade infecciosas, a polución do aire” son, nesa orde, os principais factores de risco no noso país. Ademais, engadiu unha nova relación: a riqueza e a supervivencia do cancro. “Un estudo epidemiolóxico centra que a supervivencia en cancro vai parello ao nivel económico de país” indicou ao tempo que puxo sobre a mesa un aspecto positivo: están mellorando as taxas de supervivencia ao cancro.
Completou a sesión a xefa da Unidade de Alimentación de Pediatría do CHUS, Rosaura Leis Trabazo, cunha intervención sobre patróns alimenticios e saúde, que alertou dos altos índices de obesidade infantil. “É importante porque a obesidade a baixas idades supón un risco que, ademais ten repercusión para toda a vida”. Dedicou parte da súa intervención a falar do caso galego, onde un neno de dez anos aumentou unha media de 10 quilos desde 1979 e, aínda que ese incremento se difumina co incremento da talla, evidencia un incremento da adiposidade que cambiar a composición corporal pero tamén o nivel de resposta do organismo.
A orixe da xornada
O pasado mes de outubro un panel de expertos da Organización Mundial da Saúde afirmou, baseándose en estudos científicos publicados, que o consumo de carnes procesadas (embutidos, salchichas ou hamburguesas) aumenta o risco de sufrir cancro e que a carne vermella (porco, vacún…) é probablemente carcinóxena. Ante este asunto de actualidade que causou gran controversia, a Sección de Ciencia, Natureza e Sociedade do Consello da Cultura Galega (CCG) organizou unha xornada concibida para falar de como se divulga a través dos medios de masas e chega ao gran público unha nova científica e de como deben interpretarse determinados datos e conclusións que afectan a tradicións moi arraigadas nos costumes do país.
A Sección de Ciencia, Natureza e Sociedade
A organización desta xornada de carácter didáctico entronca cunha liña de traballo recoñecida da Sección de Ciencia, Natureza e Sociedade quen ten por obxecto elaborar materiais e recursos didácticos en ámbitos da natureza. Dentro desa liña de traballo encádrase o proxecto Álbum da Ciencia, unha completa base de datos con biografías de científicos e científicas galegos, así como a publicación de varias bandas deseñadas como O sabor das mazás, De quen é o solo ou De quen é a auga, editadas polo Consello da Cultura Galega. Esta sección está coordinada polo profesor Francisco Díaz-Fierros.
26 de nov. de 2015
Contra a violencia de xénero
Moitos homes e mulleres da Terra Chá, unidos pola indignación de ver como a violencia machista suma novos asasinatos en moi poucos días, entenden necesario contribuír a visualizar o rexeitamento da sociedade chairega a esta traxedia mil veces repetida.
É hora de tomar de novo as rúas e prazas para amosar con contundencia que unha sociedade que se reclama avanzada e democrática, non pode aceptar nin unha muller máis asasinada. A situación é grave e debería ser catalogada como de alarma social ; desde que se contabilizan estas mortes, o machismo cometeu máis de 1300 asasinatos , máis que o chamado terrorismo político. No que levamos de ano máis de 50 mulleres, 6 en Galicia.
O 25 de novembro, Día da Non Violencia contra as Mulleres, tamén nas vilas e en toda a Chaira, e non só nas cidades, cómpre saír á rúa para berrar alto e claro que imos rematar con esta lacra social e esixir das distintas Administracións medidas encamiñadas ao illamento e desaparición dunha concepción patriarcal da sociedade.
É hora de que o conxunto da sociedade se pregunte que podemos e debemos facer para transformar este panorama porque este é un fracaso de toda a sociedade.
Por estes motivos, e en réxime de autoconvocatoria, fíxose unha concentración o día 25 de novembro a partir das 20.15 h na Praza da Constitución en Vilalba.
23 de nov. de 2015
Homenaxe a D. Uxío García Amor
Redacción.-
O Instituto de Estudos Chairegos organiza para o vindeiro venres, día 27 de novembro de 2015, ás 20:30 horas, na Casa da Cultura de Vilalba, un acto de homenaxe a D. Uxío García Amor, sacerdote, músico e profesor, que se artellará tendo en conta o seguinte programa:
• PRESENTACIÓN DO SEU POEMARIO “VERSOS EN MI VIDA”, libro que, según palabras do propio autor, recolle “pequenas sementes que condensan as vivenvias relixiosas e festivas polas que pasei, e que tiven a oportunidade de cultivar co meu pobre carisma poético”.
• ACTO DE ENTREGA DA PLACA E DIPLOMA DE SOCIO DE HONRA DO INSTITUTO DE ESTUDOS CHAIREGOS, tralo acordo to-mado por unanimidade na Asemblea Xeral Ordinaria que o Iescha levou a cabo o pasado mes de marzo.
No acto intervirán o propio homenaxeado, Uxío García Amor, Félix Villares Mouteira e Manuel Castro Santamariña.
UXÍO GARCÍA AMOR
Sacerdote da diócese de Mondoñedo-Ferrol. O 19 de marzo de 1953 foi ordenado. Estudou Humanidades no Seminario de Mondoñedo. É licenciado en Filosofía e Teoloxía na Universidade Gregoriana de Roma e en Ciencias Bíblicas no Instituto Bíblico de Roma. Desempeñou os seguintes cargos: Superior e profesor no Seminario de Mondoñedo (1956-66). Mestre de Capela na Catedral de Mondoñedo (1956-71). Secretario xeral do Bispado (1966-80). Delegado diocesano de Cáritas (1964-70). Administrador diocesano do Bispado, sede vacante (1985-87). Vigairo xeral do Bispado (1987-93). Párroco das Pontes (1993). Director do Orfeón de Mondoñedo (1968-82). Profesor no Seminario de Mondoñedo (1956-80). Profesor na Escola Diocesana de Teoloxía e no Instituto Universitario de Ciencias Relixiosas. Traballou na acción pastoral como encargado de diversas parroquias rurais e como responsable das Delegacións do clero, Cáritas, Apostolado da Oración, Patrimonio Artístico... Dende hai varios anos exerce esta labor en Vilalba, onde tamén dirixe á Coral Polifónica Vilalbesa.
En xuño de 2011 foi nomeado polo Papa Prelado de Honor da Súa Santidade.
Foille outorgado o título de Chairego de Honra no ano 2012 nun acto organizado en Vilalba pola Irmandade Manuel María e a AC Xermolos.
Publicou numerosos artigos sobre temas bíblicos, estudos biográficos e algúns poemas.
21 de nov. de 2015
Vilaregos do ano
Redacción.-
Os Vilares, lareira de soños' destaca ás 19 persoas ou colectivos destacados do ano (ao igual que o pasado ano) pola súa relación coa parroquia:
Despois de ter destacado á Romaría Labrega da Chaira como "Trapeiro de Honra 2015" no 25 cabodano da súa andadura e polo tanto para ela o maior recoñecemento deste ano, agora nomeamos outros persoeiros, colectivos, lugares ou iniciativas destacadas da parroquia neste 2015 que está para rematar.
Entre elas atópase Luz Campello, de Labrada pero con orixes vilaregas, autora do poemario "inventario do prohibido" editado este ano por Espiral Maior.
A listaxe de persoeiros destacados este ano increméntase con Manuel de Lea, veciño nativo dos Vilares hai 93 anos, residente en Momán, polas súas valiosas aportacións ao libro e proxecto dos Vilares.
Raúl Río como mellor no apartado audiovisual, polos seus numerosos videos da actividade da parroquia.
No caso de mellor artigo xornalístico, Xulio Xiz pola súa crónica do XXV cabodano do pasamento de Díaz Castro no Galicia Dixital e no Xornal de Lugo.
A distinción como mellor valedor dos Vilares a nivel social, a Man Castro xornalista ferrolán de orixe vilarega que leva a parroquia como bandeira alí onde se atopa.
O mellor discurso recae, en Armando Requeixo pola seu "manifesto da Nova Poesía Guitirica" publicado en Criticalia e lido na igrexa dos Vilares.
Noutro eido, destacamos novamente Joserra Quintela como mellor deportista polos destacados triatlóns e probas de resistencia realizadas, especialmente a de longa distancia das Pontes, na que acadou un destacado 19 posto entre especialistas de todo o estado.
Moza vilarega do ano, Judiña de Lea, poeta, estudiosa da nosa historia, comprometida coa parroquia e todo o que representa.
Como mellor empresa a cooperativa CODEGUI dos Vilares con instalacións no Merendeiro e Guitiriz e por ser un verdadeiro hipermercado para a parroquia.
En iniciativas emprendedoras, o I Premio de Poesía Díaz Castro, convocado polo Concello de Guitiriz.
Lugar do ano, a Pena de Roldán, lugar mitolóxico vilarego recollido nos mitos da Galicia Encantada de Reigosa.
Monumento ou elemento patrimonial destacado, este ano resaltamos os cobertizos da feira do Sete, nas Reixas como reclamo para a súa restauración dado o seu deterioro e abandono.
No eido cultural cremos que a mellor organización dun evento foi desenvolta por Pastora Veres na xuntanza da Memoria Viva na que participaron 40 maiores vilaregos intercambiando historias e memoria da parroquia na escola da Conchada.
O recoñecemento a mellor iniciativa cultural recae na ceación do grupo poético NPG Nova Poesía Guitirica, creada nos Vilares e composto maioritariamente por poetas dos Vilareg@s.
No apartado de personaxe destacadoa da historia vilarega, este ano recoñecemos a Nicolás Castro, coñecido como Nicolás dos Manchás, persoa de moita influencia na parroquia entre finais do s.XIX e comenzos do s.XX.
No apartado do coñecemento, José Luís Teijido Comba, Luís de Fabete, grande coñecedor do territorio dos Vilares, necrsario para calquer consulta da parroquia que sempre atende coa súa tradicional bonomía.
Como mellor asociación ou entidade, a Comunidade de Montes en Man Común dos Vilares pola súa actividade e iniciativas e a importancia na directiva galega de comunidades de montes.
E tamén o noso recoñecemento aos finados este ano da parroquia entre eles a colaboradores do noso proxecto como Pilar Losada, Antón María Villar Cancelo ou Isaura da Cotena...
Bendita radio
Natureza en familia
O vindeiro sábado 21 de novembro entre as 11:00 e as 14:00 h, dende a Casa das Insuas, desenvolveremos unha nova xeira de Natureza en familia, esta vez centrada nos morcegos das Insuas. Principalmente revisaranse as caixas refuxo instaladas nas insuas do Miño, anelaranse os individuos atopados e faranse tarefas de mantemento das caixas.
A actividade está dirixida por Roberto Hermida, Doutor en Bioloxía, presidente da AGCT e membro do equipo técnico de Drosera onde desenvolve a sua actividade profesional centrada no estudo e conservación dos morcegos.
Podedes anotarvos en casadasinsuas@gmail.com ou no tfn. 680127190.
20 de nov. de 2015
Xurxo Souto e os “Contos do Mar de Irlanda”
18 de nov. de 2015
David Otero, Chairego de Honra
9 de nov. de 2015
Presentación de Cerna de Carballo
Redacción.-
A Asociación Cultural Xermolos, a Irmandade Manuel María e o Instituto
de Estudos Chairegos presentaron ontevvenres, día 6 de novembro,
ás 20:30 horas, na Casa da Cultura de
Vilalba, o libro:
CERNA DE CARBALLO, Xosé Manuel Carballo Ferreiro visto
por 200 amigas e amigos.
No acto, que foi presentado polo
presidente do Iescha, Manuel Castro
Santamariña, interviron tamén o
propio Xosé Manuel Carballo, Xulio
Xiz, Alfonso Blanco, María Xosé Lamas,
Xosé Antonio Pombo e Antonio
Domínguez.
Neste libro CERNA DE CARBALLO,
publicado en homenaxe ao crego, ilusionista, profesor e escritor Xosé
Manuel Carballo Ferreiro, participan
duascentas persoas a través de 162
colaboracións, proporcionando unha
ben variada visión da súa vida e obra.
Escritores, xornalistas, profesores, debuxantes, magos, antigos compañeiros, cregos, fregueses, veciños e sobre
todo amigas e amigos expresan a súa
admiración e o seu agarimo pola
persoa e pola súa dedicación aos demais a traveso das súas múltiples facetas vocacionais,
artísticas e persoais.
Esta publicación foi coordinada por Xulio Xiz, e editada pola Asociación cultural XERMOLOS e a
IRMANDADE MANUEL MARÍA DA TERRA CHÁ