Do eu fragmentado. Para que non esqueza
11 de abr. de 2023
Fredy
Olla!
Óllame Fredy,
non deixes de ollarme,
non deixes de ollarme,
son os teus ollos os que me dan a paz,
os que ma deron sempre
co teu esculcar sensible, sereno, confiado.
Óllame Fredy,
axúdame a combater toda resistencia
co teu sorriso,
a conquistar (vencer) coa túa faciana vermella
o estigma da desolación.
Óllame Fredy,
aluma os atardeceres
mentres te lembro tocando a batería
no teu faiado de ensoño.
Talvez, unha vez máis,
xunto ao baixo de Mon e a guitarra de Currás
acompañarte
mentres Txus rompía nas gorxas.
Golpea, golpea, golpea unha vez máis coas baquetas, e fende nos meus recordos as caralladas do teu imaxinario, as reflexións certeiras cando a inxustiza nos podía.
E gritabamos, e blasfemabamos e
queimabámosvos bandeiras
e, por suposto bebíamos cervexas,
cervexas, cervexas, cervexas.
Óllame Fredy,
axúdame a contar as batallas entre tacos e bolas de billar, entre cervexas, cervexas, cervexas. Axúdame a preparar o revolver, a marcar a bala da mala conciencia mergullada no Fabilos.
Óllame Fredy,
deféndeme daquel que cortou a soga,
do primeiro aforcado
que xurde cada mañá
entre os covardes,
que negan o seu pacto
con
Dorian Gray.
José Ramón Guizán Durán, Fredy (1964-2022)
23 de xul. de 2022
Co Varela
Non teño un bo recordo co Varela. Coñecino cando ía polo Instituto, e
falaba co meu tío Alfredo na cantina, sendo el profesor de ximnasia antes de
converterse no director do “colexio de abaixo”.
De feito, cando escoitei a teima de facerlle unha homenaxe sentín máis
indiferenza que melancolía, meus recordos compartidos con el non eran para
sentirse orgulloso. Miña percepción cambiou vendo o vídeo colgado no YouTube
por Sofía Naseiro; de súpeto a mente encheuse de recordos e dinme conta de que
estaba a manter unha postura egoísta e mediocre. Inxustificable sobre todo pola
escuridade de recordos confusos que non falan ben de min.
Corrían os anos finais dos setenta, eu viña de pasar dous anos infernais (os
once e doce) no Internado de Luis Vives, convertido nun auténtico indomable
inadaptado, case un delincuente (non, sen case); cheo de rabia e rancor cara a
o mundo. En certo modo pagueino con el e co resto de profesores de sétimo de
EXB do ano académico de 1977-1978.
Repetindo sétimo, como fracaso do meu paso polo Luis Vives, aos poucos
meses (semanas quizá) de empezar o curso en Vilalba, trasládannos ao “colexio
de abaixo”, converténdonos así na primeira promoción que inaugurabamos o Colexio
Ínsua Bermúdez.
Eu daquela pelexaba con todo o mundo, ameazaba e abusaba dos compañeiros,
fuxía nos recreos saltando cara á fraga de pinos baixo as pistas, para
agacharme a fumar e matinar falcatruadas illándome do mundo.
Creo que para o Varela fun un auténtico problema de conducta, un inadaptado
que so lle causou crebadura de cabeza e desgustos a moreas polas miñas
insolencias e algún que outro atentado ao patrimonio da escola, principalmente
cando ía cuns xemelgos, que daquela me acompañaban.
Pavero foi verlle a cara cando nos cachou bebendo Calisai e fumando en
pleno “güateque” na clase do Don Vicente; estraño profesor que compartía con nós
seus cigarrillos Goya. Non esquezo, despois de tantos anos, a expresión do Varela
impotente pola incapacidade para impoñer orde e os espaventos que facía cos
brazos falando co mestre.
A mediación de meu tío Alfredo salvoume (supoño que máis dunha vez) de ser
expulsado e de que puidese pasar a octavo con varios suspensos.
En octavo todo cambiou, a lo menos penso eu, tanto Varela coma eu éramos
outros, o notaba máis próximo, quizá eu máis acougado, menos rebelde (non
manso, menos rebelde), máis receptivo ao que acontecía ao meu redor. Do
profesorado, lembro especialmente a Don David, que ganoume para a causa cando
me felicitou, e ata me deu un positivo, por saber onde estaba Mesopotamia e o
Tigris e Éufrates. Penso que foi a primeira vez que un mestre dicía algo bo de min.
Confésovos que foi unha casualidade, de tanto escoitalo a Alfonso “do Camba” na
súa pasantía, tomándolles a lección aos maiores. Pero axudoume a sentirme ben e,
ao querer agradalo, sen darme de conta, estaba a progresar.
Tiven mestres fabulosos, pero seino agora que me atrevo a recordar. O que
non me atrevo é a preguntarlle hoxe en día, aos que seguen vivos, que lembran
do cativo que era eu, e non me sorprendería un recordo negativo, aínda que a
xenerosidade dun mestre acostuma a esquecer os malos recordos.
Os de octavo da segunda promoción do colexio Ínsua Bermúdez, fomos
afortunados coa lotaría nacional (foi a primeira vez, e non sería a última como
ben coñecedes) e puidemos desfrutar dunha excursión de película.
Como moitos recordaredes, era frecuente acadar fondos para as excursións de
fin de curso, facendo participacións de lotaría, na que todos tiñamos que contribuír
saíndo as rúas a venda de papeletas. Teño na mente a feira dos capós daquel ano,
cando conseguín vender as últimas papeletas na Pulpería, restaurante que
daquela había na rúa hoxe coñecida como Chao Ledo, mesmo detrás do concello. O
lembro de forma especial e ilusionada, porque gracias á venda de esas papeletas,
achegábame máis preto ao dereito de poder ir á excursión de fin de curso.
Recordo ese ano con certa redención, xa non me pelexaba tanto e hasta
aprendía no colexio, e frecuentaba moito, nas tardes de vagar, a Biblioteca para
ler, sobre todo, as aventuras de Tintín.
Pouco antes de irmos de excursión, montámoslle unha folga ao Varela, non
fun eu so, pero si un dos principais instigadores; negándonos a entrar a clase e
mantivémonos firmes non pouco tempo. Lembro ben a escena, en fila pegados á
parede do fondo, sen movérmonos, lembro que era unha mañá soleada. Si, lembro
ao Varela mirándonos dende o alto das escaleiras, preto da porta de entrada.
Non é momento de lembrar o por que da folga, pero si da experiencia
transcendente que en min experimentou, do que supuxo as explicacións que nos
deu, a temperanza dos seus argumentos, a firmeza con que nos falou, o sincero
que me pareceu; estaba cabreado si, pero non era medo nin ameaza o que transmitiu,
por primeira vez un mestre non me daba medo.
De certo, ao escribir estas liñas non sei como explicalo sen que meu ollar
suspire nunha bágoa.
Hasta ese intre un mestre, e moito máis un director (e xa non digamos un
secretario), eran seres depreciábeis e malignos que so estaban para abusar e
maltratar. Blas de Otero expresouno dista maneira:
“Aquellos hombres me abrasaron, hablo
del hielo aquel de luto atormentado,
la derrota del niño y su caligrafía
triste, trémula flor desfigurada.
Madre, no me mandes más a coger miedo
y frío ante un pupitre con estampas”.
Creo que a partir dise día comecei a ser outro. A semente do que precisaba espallouna
o Varela ese día soleado de primavera.
Confío que os compañeiros das aulas de octavo, da promoción do curso de
1978-79, lembren ese curso de novela, cun final feliz na excursión que, da man
do Varela e dos outros mestres que nos acompañaron, fomos de descuberta ás
illas de Palma de Mallorca e Ibiza e á cidade de Madrid, sendo testemuña a foto
que acompaña estas liñas, posando á entrada do Zoo de Madrid.
Non teño bo recordo co Varela, e penso que tampouco é preciso ter un bo
recordo, so boa semente para medrar. E valentía para honrar súa memoria.
En Madrid, nove de maio de 2021
Miguel Barrera
11 de maio de 2021
Que non se vaia a tenrura
(A miña nai, na angustia do andazo)
Que non se vaia a tenrura,
que non se afaste das miñas apertas,
que remexa entre a sarta de recordos
a cálida silueta do meu sorriso,
o espertar do bico
trotando na xema dos dedos,
ata a pel do aire
e seus charcos.
Chámaa tenrura, chámaa como a chuvia
polo seu nome,
amigo chámaa, reclama
súa voz
entre o consolo das cancións,
entre o blues das palmas ao vento.
Chámaa. Chámaa si!
para que sexan teus aloumiños
e as apertas valeiras de hoxe nos balcóns,
o espertar vivo dos latexos,
o suspiro
entre as bágoas secuestradas.
Chámaa, amigo.
Chámaa tenrura amiga, chámaa si!
nai.
Recórdalle que non estou so
Recórdalle que non estou so!
Recórdaaame que non estou so.
Que, ao alborecer,
como un bosque na espera(nza),
habita cada mañá
no trilo do merlo,
anunciando a primavera.
24 de abr. de 2020
Nos tempos de misericordia
Nos tempos de misericordia,
Torrelaguna, abril 2019
31 de ago. de 2019
Bravo, Miguel!!
28 de ago. de 2019
Lembrando a Ramón Paz Guntín
__________________
Foto.- O Chavito, visto por Yolanda Purriños.
Barrera gaña o Certame Literario de Vilalba
O xurado, presidido pola alcaldesa de Vilalba, Elba Veleiro Fernández, estivo integrado por expertos no eido literario: Darío Villanueva Prieto, membro da Real Academia Española; Ramón Villares Paz, catedrático de Historia da Universidade de Santiago de Compostela; Fidel Fernán Vello, xornalista e director de Radio Principal; e Xulio Xiz Ramil, xornalista e fundador do portal cultural www.galiciadixital.com
Barrera é vicepresidente e fundador da asociación Letras de la Sierra Norte en Madrid e ten publicado textos en galego e castelán na revista literaria Cartapacio. Asemade, formou parte do grupo de guionistas do proxecto cinematográfico "Una tela en blanco" e na actualidade é membro da xunta directiva de Amigos de Prisciliano, movemento cultural fundado en París polo escritor Ramón Chao que reivindica a figura do herexe decapitado pola Igrexa católica e a súa influencia na cultura galega.
___________________________________
Foto.- Miguel Barrera, tras recibir a noticia do premio (Manuel París)
20 de ago. de 2019
Carvalho Calero son eu
30 de xuño de 2019
Non pasará de ser un soño
traen dos soños republicanos
aqueles novos espertares
nas lumieiras da memoria
da cinza de Martínez Castro.
no espertar do tempo pendurado
de esperanzas,
soñei que na historia o día chegou.
sostendo nas mans de Elba Veleiro
o caxato rexedor,
o caxato do ser dun tempo novo
nos eidos da materia realizábel.
Chegou na vella ollada emocionada
do vello soñador.
da beleza soñada, da xustiza social, da palabra.
sabia nova
fertiliza, sobre o esterco dunha Vilalba esmorecida,
o espertar dunha Vilalba revivida.