Monte, monte, monte...

Antón de Guizán.-

Decía Xurxo Souto que Galicia é mar e non lle falta razón. É mar pero tamén é monte. Casi o 70% da superficie terrestre galega é monte e esa masa forestal representa arredor do 40% no conxunto do estado pero o seu aproveitamento dista moito destes datos de superioridade en canto á materia prima. A maior parte do monte galego pertence á asociacións de monte en Man Común, máis de dúas mil no país.
O aproveitamento do monte por parte de intereses de papeleiras e madeireira condicionou a súa situación actual relegandoo a Mera estrutura de mercado ao servizo de intereses de parte nos que os propietarios e produtores son suxeitos pasivos e nos que o país perde unha grande fonte de riqueza.
Igual que as leis do mar en Galiza se ditan desde unha lonxana capital tanto na distancia física como no coñecemento da nosa realidade, o mesmo acontece co monte galego, que sofre a pesares das súas potencialidades a desidia, o desinterés, o descoñecemento e a influencia de ditados de certos intereses de parte deixando fora aos que deberán ser os seus principais activos.
Galicia, tendo a materia prima, conta coa mínima infraestrutura de aproveitamento da masa forestal do estado comparativamente a outros territorios.
Ter o monte explotado, aproveitado, supón xerar recursos, enerxía que mude a dependencia do petróleo en gas deixando divisas a países de fóra, supón xerar riqueza no país e evitar a lacra dos incendios e tamén creación de emprego e industria ademáis de poñer en valor o territorio creando sinerxias e intereses comúns co sistema agro-gandeiro e mesmo coa industria turística ademáis de potenciar o respeto e a protección do medio.
Si as administracións e os poderes públicos non actúan, o monte galego rematará sendo unha parte máis da explotación do país o por parcelas. Empresariado, concellos, comunidades de montes, propietarios, deben xerar sistemas cooperativos e participativos na explotación da biomasa para crear riqueza e non agardar a que as decisións veñan xa impostas desde gobernos de fóra e intereses económicos alleos.
Os gobernos galegos do futuro deben ser tamén esa forza motora na defensa do monte galego, desa inmensa fonte de riqueza, de enerxía, de posta en valor do país hoxe desaproveitada. Así será, quero creer...

29 de xul. de 2015

Exposición Manuel Rodríguez López en Guitiriz

Redacción.-

O próximo mércores, día 29, ás oito do serán, na Casa das Palabras de Guitiriz, vaise abrir ao público a exposición MANUEL RODRÍGUEZ LÓPEZ, sobre a vida e obra do escritor de Paradela, fillo predilecto dese concello, e que da nome á Casa municipal de Cultura e a un Certame Literario do que se está a celebrar a vixésima edición. A mostra forma parte do PROXECTO MANUEL RODRÍGUEZ LÓPEZ emprendido por Galicia Digital e a familia do escritor, co apoio do Concello de Paradela, a Xunta de Galicia (Secretarías Xerais de Política Lingüística e de Cultura), a Deputación Provincial de Lugo e a Real Academia Galega. Esta mostra itinerante comezou o seu percorrido en Paradela para logo expoñerse en Lugo – Museo Provincial- no San Froilán de 2013, e posteriormente en Begonte, Paradela, Portomarín, Sarria, Vilalba, Santiago, A Coruña, Barcelona, Madrid, na Fundación Eduardo Pondal de Ponteceso e na Biblioteca Anxo Casal de Compostela. Na Casa das Palabras, con motivo do festival de Pardiñas, coa colaboración de Xermolos e a Irmandade Manuel María, vai permanecer aberta durante todo o mes de agosto. Está composta por oito paneis dobles, nos que se reflicte de xeito moi gráfico a vida e obra do escritor paradelense, considerado o mellor poeta obreiro galego do século XX, que escribiu en Catalunya a maior parte da súa obra, e foi, ademais dun grande animador das actividades galegas en Catalunya, o vínculo perfecto entre Galicia e os galegos emigrantes no País catalán.

27 de xul. de 2015

Número 27 de DARDOmagazine

Redacción.-

DARDOmagazine dedica este número 27 á cor como protagonista absoluto da obra de arte. Grandes pezas de grandes artistas contemporáneos están a demostrar que a pesar de estar inmersos nunha época na que o postconceptual e o efectismo compiten a partes iguais, a cor segue sendo obxecto de desexo, de estudo e de goce artístico. Por este motivo dedicamos este número á cor, fixándonos nas propostas de artistas, arquitectos e deseñadores que o entenden como medio de transmisión de emoción e como un dos compoñentes fundamentais da linguaxe da arte.

Neste percorrido DARDOmagazine buscou na nova arquitectura española dalgúns dos estudos máis innovadores do noso país analizando obras de Pancorbo Arquitectos, Langarita-Navarro, AMID (Cero 9) Architects ou SelgasCano entre outros. Tamén falamos con algúns dos pintores españois máis interesantes das súas respectivas xeracións e preguntámoslles sobre a súa idea de cor, o seu enfoque e sobre a importancia de leste na súa pintura. Así, Teo Soriano, Antonio Ballester Moreno, Pere LLobera, Prudencio Irazabal, Nico Munuera, Carlos Maciá ou Irene Grau contáronnos as súas vivencias sobre a cor. A arquitectura de Peter Zumthor foi visitada e revisada polos membros do internacional estudo de arquitectura SCA e analizamos a obra do alemán Tobias Rehberger e do portugués João Penalva. Na nosa sección BITS achegámonos como sempre ao deseño contemporáneo nas súas múltiples vertentes e facémosvos recomendacións para non perderse e por último, entrevistamos a Sonya Dyakova, unha das novas deseñadoras editoriais máis importantes das últimas décadas no ámbito internacional.


DARDOmagazine 27 xa está dispoñible en librarías especializadas e na nosa tenda online dardostore

CONTIDOS:

Editorial: Cuando el color manda (Mónica Maneiro) / Moebius: La arquitectura inundada (Fernando Agrasar y Luz Paz Agras) / Panorama: Unas ideas sobre el color. Conversación con Antonio Ballester Moreno, Pere Llobera y Teo Soriano (Ángel Calvo Ulloa) / Fis(s)uras: Entrevista con Prudencio Irazabal (Mónica Maneiro); Negro atmosférico (SCA); La cromofília y el celebrado fenómeno de los colores (Juan José Santos) / Proun: Tobias Rehberger. Explorando la dimensión psicológica de la percepción visual (Rocío Figueroa Guisande) / Bits: La Fiambrera; Galula; Teo Soriano. Umbral; Noroeste Obradoiro; Macba Store Laie; Niño y Pistola; Idoia Cuesta; Tipografía en pantalla. / Entre bastidores: João Penalva <> intangible, incorpóreo e imaterial (Maria de Fátima Lambert) / Perfil: Sonya Dyakova (Sara Donoso)

23 de xul. de 2015

A parcelaria de Fanoi

Redacción.-

O Concello de Abadín segue teimando en facer da ordenanza municipal reguladora dos aproveitamentos agrícolas e forestais da concentración parcelaria de Fanoi un proceso escuro e pechado á opinión da veciñanza afectada. É a conclusión que saca o Sindicato Labrego Galego despois da xuntanza que mantivo na tarde do 21 de xullo, cos veciños e veciñas; coa empresa redactora, representada polo técnico Víctor Cruz; co alcalde, Xosé María López Rancaño; e con Ramón Losada, responsábel provincial de Medio Rural, que estivo acompañado por unha avogada da Consellaría.

Para o SLG, a xuntanza de onte foi un simple lavado de cara da Consellaría de Medio Rural e só serviu para que as cousas sigan como estaban. De feito, o Concello non ampliará o período de alegacións, tal e como pediu o SLG, a pesares de que o meirande da veciñanza afectada non soubo do novo regulamento até que expirou o prazo para reclamar. Desta maneira, se o plan de cultivos para a parcelaria de Fanoi prospera, poderían legalizarse moitas plantacións forestais irregulares realizadas nos terreos concentrados e quedaría comprometida a base territorial da trintena de explotacións de vacún de carne e leite que hai en Fanoi, e doutras moitas de parroquias veciñas que teñen terras arrendadas na zona.

Respecto do devandito, cómpre lembrar que a ordenanza municipal pretende destinar a usos agrarios o 46'93% da superficie, a forestais o 23'79% e cualifica como terreos de transición o 27'93%. Estes últimos predios son de uso agrario pero susceptibles de mudar a forestal, de maneira que máis da metade dos terreos da parcelaria de Fanoi se poderían destinar a plantíos forestais con este regulamento, o cal sería ilegal e poría en serio perigo o destino agrario destas terras. Desta maneira, quebrantaríase o espírito da Lei de Concentración Parcelaria, que no seu artigo primeiro di que “É obxecto desta lei dispoñer a concentración e ordenación dos predios rústicos, co fin de promover a constitución e o mantemento das explotacións cunhas dimensións suficientes e características axeitadas, tentando ampliar a súa superficie territorial, manter e incrementar a capacidade produtiva do campo, ordenando axeitadamente as explotacións agrarias, respectando o medio ambiente, tentando reordenar racionalmente os cultivos baixo a perspectiva da utilidade económica e social, e tendo en conta o obxectivo de fixar a poboación no medio rural, con base en facer rendible a actividade produtiva”.

Cómpre lembrar, a maiores, que a concentración parcelaria de Fanoi aínda non é firme, polo que é responsabilidade da Consellaría de Medio Rural redactar calquera regulamento sobre ela, e non do Concello de Abadín, que estaría invadindo competencias coa súa ordenanza. Tamén é responsabilidade da Consellaría resolver os expedientes sancionadores abertos polas forestacións ilegais, que non deixan de ser actos delituosos que poderían ficar impunes se a ordenanza municipal vai ara adiante.

En definitiva, a ordenanza municipal reguladora dos aproveitamentos agrícolas e forestais da concentración parcelaria de Fanoi imponse sen ter en conta a opinión da veciñanza afectada, invade competencias propias da Consellaría de Medio Rural, ampara a aquelas persoas que infrinxiron a lei realizando plantíos forestais en solo de uso agrario, e compromete o futuro da actividade gandeira na parroquia. Por estas razóns, o Sindicato Labrego Galego da Terra Chá xa puxo este problema en mans da súa equipa xurídica e non descarta resolver nos tribunais o que o Concello de Abadín e a Consellaría de Medio Rural se negan a solucionar a través do diálogo e do respecto á legalidade vixente e aos intereses do medio cento de granxas que aínda traballan na parroquia.

XXXVI Festival de Pardiñas


Programa do XXXVI Festival de Pardiñas

SABADO, 1 DE AGOSTO

Bloquinho de Xermolos GALIZA

HABELAS HAINAS (22:00) GALIZA

THE DOGROSE (00:00) ESCOCIA-GALIZA

OqueSTRADA (02:00) PORTUGAL

NAO (04:00) GALIZA

DOMINGO, 2 DE AGOSTO

Isla Le Triska (16:30)

SEGUNDA QUIMBAMBA (20:00) PUERTO RICO

OS D’ABAIXO (21:30) GALIZA

SÉS (11:30) GALIZA

O SONORO MAXÍN (01:30) GALIZA


XXII Mostra de Instrumentos de Música Tradicional. Asociación de Gaiteiros Galegos.

Pardiñas 2015



Sabado día 1

17.00 horas - Apertura da mostra.

17.00 horas - Pregón: Clodio González.

17.30 horas - Presentación do libro-disco: Desiderio Sampayo Rico "Siderio de Vilarmide".

18.00 horas - Concerto Pelepau.

19.30 horas - Sorteo.

20.30 horas - Obradoiro de Treboada - Oli Xiraldez.


Domingo día 2



11.30 horas - Apertura da mostra.

17.30 horas - Obradoiro de baile tradicional: Javier Sanmartín.

18.30 horas - Concerto das Lagharteiras.

19.30 horas - Sorteo.

22 de xul. de 2015

O Manuel

Antón de Guizán.-

Coñecín a Manuel María hai 38 anos, cando eu tiña só 16, nuncio estudiantil no instituto de Monelos da Coruña no que tiven a honra de presentalo.
Anos despois, na primeira homenaxe pública despois da súa morte no auditorio da Fábrica en Oleiros e dentro dunha xornadas de verán de Galiza Nova, a miña filla Elba, con nove anos, leu o poema Terá Chá na súa honra, o que me enorgulleceu dobremente.
Lembro aqueles domingos pola mañá na desaparecida cafetería Kirs da Coruña, sempre con Saleta e cos queridos Felipe Senén, Pancho Pillado e Xurxo Souto en animadas tertulias.
O Manuel, sempre entrañable, cando pedía cigarros ás escondidos sabedor dos condados da súa saúde por parte de Saleta, o seu anxo da garda.
Aquel Manuel que figura na miña memoria coruñesa pero inequívocamente vinculado á Terra Chá co que sempre sentín unha identificación mesmo vivencial pola procedencia e pola vivencia, a Chaira e a Artabria compartida.
Era difícil non ver ao Manuel sempre en actos solidarios e reivindicativos, en apoio a novos poetas e escritores...
O tempo, levoume a Os Vilares, ao coñecemento da vida e da obra dun dos seus grandes amigos, Xosé María Díaz Castro honrado xa coas letras galegas do 2014, que tanto lle tería gustado compartir ao Manuel, e o próximo ano, o propio Manuel María será o homenaxeado do que tan orgulloso se sentía o propio Díaz Castro.
A Terra Chá, unha fábrica de Poesía, ve recoñecida en dous anos a súa creación aos seus poetas todos, que non serán os únicos, e convértese así definitivamente nunha potencia cultural. De nós depende xa presumir, promover, extender aos nosos grandes, Pepe do Vilariño e Manuel da casa de Hortas e a outros moitos que foron, son e serán.

16 de xul. de 2015

Camiño Norte e Manuel María

Redacción.-

Camiño Norte

Estes días, diante da declaración por parte da Unesco do Camiño Norte de Santiago e do Camiño Primitivo como Patrimonio da Humanidade, o Instituto de Estudos Chairegos quere facer pública a profunda satisfacción que sente por este recoñecemento.

Por mor diso, emitiu un comunicado co que quere felicitar a todas as persoas, asociacións e institucións que levan anos traballando por conseguir este recoñecemento ao tempo que fan un chamamento á responsabilidade colectiva no  respecto ao Camiño, ao seu  coidado e mantemento para que este recoñecemento mundial se traduza no coñecemento  e recoñecemento da nosa historia, da nosa cultura e do noso patrimonio material e inmaterial.

O IESCHA, como asociación que dentro dos seus estatutos contempla a defensa e conservación do Camiño Norte, ten publicado en 2004 o libro “O Camiño Norte de Santiago na plumiña de Ramón Guntín” e dispón dunha exposición sobre “O Camiño Norte de Santiago en imaxes” co seu catálogo, elaborado por Xosé Luís Novo Cazón, que poñen a disposición das entidades que a soliciten.nuel María

Así mesmo, desde o Instituto de Estudos Chairegos, diante da designación de Manuel María como homenaxeado nas Letras Galegas 2016, manifestan a súa satisfacción por este merecido nomeamento que vén recoñecer o seu compromiso coa Terra, coa Lingua e coa Cultura e a súa categoría moral e persoal.

Aproveitan para reiterar a petición realizada ao Concello hai unha década de que a Casa da Cultura de Vilalba leve o nome de Manuel María. Baseamos esta petición na fonda relación que mantivo sempre con Vilalba tanto no plano persoal como na súa faceta de escritor, adicando unha parte da súa obra a Vilalba e á súa riqueza patrimonial, paisaxística, gastronómica, sociolóxica, poética, etc... Manuel María é o verdadeiro Bardo da comarca da Terra Chá, á que cantou coa súa maxistral obra Terra Chá, e porque sobra dicir que foi unha das figuras máis sobranceiras das letras galegas da segunda metade do século XX, que se entregou toda a vida a Galiza e á súa terra natal. 

Manuel María, como bo chairego, deixábase caer por Vilalba sempre que lle era posible, tanto para visitar aos seus amigos e amigas como para participar en actos culturais. Demostrou en máis dunha ocasión o seu cariño pola nosa vila e mesmo aceptou de bo grado a proposta que lle fixemos dende o IESCHA para que o acto do seu ingreso na Real Academia Galega se celebrase en Vilalba.

Para nós a traxectoria de Manuel María, a súa significación no eido cultural e o seu vencello con Galiza, coa Chaira e con Vilalba, ben o fan merecedor dunha homenaxe por parte do pobo de Vilalba, e nomeadamente dunha institución que nos representa a todos/as: o Concello.

Desde o Iescha entenden que o darlle o seu nome á Casa da Cultura sería unha boa mostra de correspondencia para cun home que vai figurar entre os escollidos da cultura e das Letras Galegas.

13 de xul. de 2015

Revista avozdevilalba.gal 2015 en pdf


Redacción.-

Do mesmo xeito que en anos anteriores, algúns dos contidos da edición dixital de avozdevilalba.gal publicados entre xaneiro e decembro de 2015 están ao dispor dos lectores nas dúas revistas editadas en formato de arquivo pdf. Isto permite imprimilos ou gardalos de xeito cómodo no ordenador, tablet ou teléfono móvil.

Calquera lector pode acceder a este número clicando na imaxe da portada que acompaña este texto. Tamén pódense descargar todos os anteriores na nosa Hemeroteca.

10 de xul. de 2015

As Letras de Manuel María

Redacción.-

A Real Academia Galega (RAG) daba a coñecer onte o nome do homenaxeado para o ano 2016 no Día das Letras Galegas. A votación dividíase entre Xela Arias, Ricardo Carballo Calero e Manuel María. Tras ser eliminada a escritora Xela Arias nunha primeira rolda, os trinta académicos decidiron cunha ampla maioría que sería o chairego Manuel María o elixido. Polas súas continuas achegas e non só á literatura galega, senón tamén á normalización lingüística.

Os outros dous aspirantes, que xa foran propostos o ano pasado xunto con Manuel María para as Letras de 2015, representan distintos movementos. No caso do ferrolán, Ricardo Carballo, o seu labor coa lingüística e no reintegracionismo galego lévano a ter máis ensaios e narrativa entre as súas obras, mentres que Xela Arias estivo máis marcada pola súa poesía, destacando o seu poemario «Tigres coma cabalos», libro de gran impacto no panorama literario galego no ano 1990.

A primeira obra de Manuel María, «Muiñeiro de brétemas», saía publicada en 1950 e significa non só o inicio da coñecida como «Escola de Tebra», senón tamén o primeiro libro publicado en galego tras a Guerra Civil. Foi durante a súa estadía na cidade de Lugo, á que se trasladou a estudar de moi temperá idade. Pasaría a maior parte da súa vida en Monforte de Lemos, onde comezou como procurador no tribunais e máis tarde sería nomeado concelleiro polo BNG. Anos máis tarde decidiría retirarse da vida política para centrarse na literaria. En 1998, trasládase á Coruña, onde morre no ano 2004 tras levar un ano como académico na mesma institución que onte o obsequiaba.

5 de xul. de 2015

Día das Letras para Carballo Calero

Xoan Xosé Fernández Abella.-

Escribo con sentimento e admiración fondos e quizais con pouca autoridade. Por iso quero que os que coincidades comigo nesta xusta petición vos sumedes á mesma, e fagades chegar á RAG este, coido que compartido, desexo.

Non quero descubrir Mediterráneos, que ben descubertos están, pero os méritos que avalan esta petición son máis que sobrados.

Don Ricardo Carballo Calero foi excelente poeta, magnífico novelista, cultísimo ensaísta, destacado lingüista, concienzudo profesor e catedrático, coherente político e insuperable investigador da nosa Historia literaria.

A súa “Historia da Literatura Galega Contemporánea” é un logro elevadísimo da mesma. Nas diversas ocasións que tiven que facer uso dela xamais me defraudou. É asombrosa a cantidade de datos que se recollen nela. Coido que o sabemos, igual ca min, todos.

Vou empregar a prol de Don Ricardo Carballo Calero dous autores nestas datas moi homenaxeados. O primeiro e Ramón Piñeiro. En LAR, Revista de la Asociación Gallega de Beneficiencia y Mutualidad, en conmemoración de “DÍA DE GALICIA”, Número extraordinario de 25 de Julio de 1.956, Buenos Aires, Año XXII, Nos.  272-73-74, escribe, entre outras moitas eloxiosas frases: “A empresa de someter a nosa creación literaria moderna a ordenada craridade valorativa, non era cousa doada” (…)  “tiña que ser un poeta quen a levase a cabo. Mais ocurre que os poetas cuia sensibilidade instintiva e creadora garde equilibrio co-a lucidez e mail-a ouxitividade crítica son moi poucos. Tan poucos que a súa aparición pódese considerar esceicional. Na España contemporánea, o caso máis ilustre e conocido é o de Dámaso Alonso. AFORTUNADAMENTE, NA GALICIA CONTEMPORÁNEA TAMÉN CONTAMOS CON UN SOIO PRO EMINENTE: RICARDO CARBALLO CALERO”. (As maiúsculas son miñas). (…)”Das tres obras citadas (sinalo eu: “Sete Poetas”, “Aportaciones a la literatura gallega contemporánea” e “La Poesía Gallega del Siglo XX”) a máis completa e fundamental é “Aportaciones a la literatura gallega contemporánea” (…) “Nela desenrola Carballo a valoración máis seria, máis aguda e máis lúcida que se ten feito sobre o conxunto da nosa literatura moderna”. E sigue Piñeiro con fundadas loanzas e loanzas, cuia lectura aconsello e subscribo totalmente, e aínda máis cando a obra foi publicada en galego.

E Don Xosé Filgueira Valverde, no VI-Adral, Edicións do Castro, 1.990, páxinas 306-307, escribe, na colaboración 67, titulada RICARDO CARBALLO CALERO, co seguinte subtítulo “Na morte de Ricardo, cas lembranzas dos tempos do “Seminario de Estados””, repito escribe: “En Carballo Calero axuntábase o creador literario de poemas e narracións, o crítico e erudito historiador das letras” (...) “participou nos traballos das normas ortográficas e morfolóxicas e no Anteproxecto do Estatuto de Galicia de 1.931, con Tobío, Risco, Bóveda e Paz Andrade. Ocupou con dilixencia postos directivos: segredario, conselleiro…” (…)“a súa lírica abondaríalle para que tivese un posto nos fastos das nosas letras” (…) “Tal que os Mestres da “xeneración Nós”, exerceu o cultivo da fala en tódalas formas literarias, e non só na oratoria académica e na lírica, senon no relato e no teatro”. E siguen os eloxios como profesor no “Rosalía de Castro”, catedrático na Universidade, “sempre en cursos, coloquios e conferencias”. “Tiven a honra –di Filgueira- de presidir as súas brillantes oposicións á cátedra de “Lingüística y Literatura Gallega” de Compostela no ano 1.972”. Eloxia os “Sete poetas galegos”, o “Brevario antolóxico”, a “Gramática elemental do galego común”, a “Historia da Literatura Galega Contemporánea”, os tres volumes de “Prosa”, e os dous libros de “Libros e autores galegos”.

2 de xul. de 2015

Fin de curso en Avoescola Ferrolterra

Redacción.- O pasado sábado 27 de xuño celebrouse o primeiro acto de fin de curso da Escola Infantil Avoaescola Ferrolterra. Expúxose ás familias un vídeo resume das actividades realizadas no curso (de setembro a xuño) agasallándolles ás crianzas e familias cunha lembranza fotográfica onde figuran todos os nenos e nenas. Quedou para a lembranza a pegada dos picariños que para o ano se incorporan a escola “grande”.

A dirección informou da posta en marcha de diferentes actividades lúdicas e abertas para polas tardes, como de horta ecolóxica e de xogos. De seguido se representou a obriña de teatro con marionetas “A Eiruga comellona e a Bolboreta trouleira”, que trata sobre o ciclo da vida. Nela participaron activamente as crianzas, acompañadas das súas familias.

29 de xuño de 2015

Cambio histórico en Compostela

Moncho Paz.- A situación de Compostela durante os últimos catro anos evidenciaba unha demanda de cambio por parte dos cidadáns, que se materializou nas eleccións do pasado 24 de maio. Un xiro político a costa do PP, que ao longo da campaña foi acusando esta tendencia social, coñecedores de que o pulso da cidade ía en sentido contrario ás súas expectativas.

A estratexia electoral de Compostela Aberta foi acertada. Xa na precampaña, conseguiron posicionar ao seu candidato, Martiño Noriega, como a única alternativa da esquerda fronte ao PP. Falando de transparencia, dun proxecto de cidade e do reto de recuperar a Compostela cultural, un dos principais activos que temos e que perdeu enteiros no último mandato, a golpe de escándalos, corruptelas e a constante proxección dunha imaxe negativa da capital de Galicia. O resultado do proceso electoral convertiu a Agustín Hernández no Boabdil da política galega; tivo que entonar un mea culpa e recoñecer a necesidade de facer autocrítica. Moi lonxe da realidade, só foi consciente ao final, especialmente na última semana da campaña. Perderon case cinco mil votos, que se di pronto.

Por outra banda, a desfeita do PSdeG, cun mal candidato tras un nefasto proceso de primarias, tamén favoreceu claramente a Compostela Aberta, que recibiu unha morea de votos “prestados” do electorado socialista, convertindo a Noriega no líder dunha nova maioría social que demanda outra maneira –e outras formas- de facer política. A situación interna do PSdeG local debería ser revisada con urxencia pola xestora; trala disolución da agrupación compostelana, o máis sensato sería substituír a Paco Reyes e impulsar canto antes un proceso de renovación aberto á sociedade, e non exclusivo da militancia. Algo que defendeu no seu día Mercedes Rosón, quen por desgraza perdeu a voz predicando no deserto. Nos vindeiros meses, coa elección dunha nova comisión executiva, veremos se aprenderon a lección.

E do BNG, unha forza política empeñada en suicidarse, prefiro non falar. Tiveron e non souberon reter, cunha caída en picado da que soamente se salvan as “aldeas galas”, encabezadas pola Pontevedrum de Lórix. Confeso non entender nada.

Se facemos unha análise en clave xeral, parece innegable que o afundimento do PP é a antesala do que pode acontecer nas eleccións lexislativas do vindeiro mes de novembro. A súa mensaxe repetitiva dunha “recuperación económica” non foi suficiente, pois non é percibida polos cidadáns (e menos en Galicia). Dá a sensación de que pretenden resucitar a consigna “España va bien”, tan voceada polo individuo da bigoteira. E iso non é suficiente baza electoral nun Estado onde a corrupción é un cancro con metástase, unha percepción social moi complicada de desmontar. Rajoy, o home dos tempos que ninguén entende e que a todos exaspera, perdeu toda credibilidade e agárdanlle cinco meses de inferno político. Toda crise leva sempre un Goberno por diante, pero podemos atoparnos ante a situación de que no caso español sexan dous, primeiro o de Zapatero e agora o de Mariano, moi lonxe de parecerse a Cameron.

Os retos do novo Goberno municipal son moitos. Nos últimos anos, en demasiados foros deixaron de vernos como “metrópole internacional”, “exemplo de tradición e modernidade”, “cidade en magnífico estado de conservación”, “capital cultural e destino turístico”, “símbolo do consenso político en aras do ben común”, etc. Todas estas impresións borráronse dun plumazo no mandato do PP, cun equipo sen ideas e que só se preocupou de defender o concepto espiritual da peregrinación, quizais porque eran conscientes de que non tiñan outra cousa e precisaban encomendarse ao Apóstolo, que -dito sexa de paso- pasou deles na xornada do 24-M. Parabéns, Martiño. Sorte, e a xestionalo ben.

31 de maio de 2015

Homenaxe a Anxo Guerreiro en Xermade

Redacción.- A primeira sesión das XI Xornadas Interxeracionais de Cabreiros tivo un protagonista indiscutible, o político e activivista tristemente desaparecido Anxo Guerreiro Carreiras (Xermade, 1945 - A Coruña, 2013), que estivo moi presente ao longo de toda a xornada, tanto por parte dos que destacaron a súa figura como polos asistentes que quixeron coñecer un pouco máis a súa traxectoria política e vital. 


Trala inauguración oficial, a cargo do alcalde en funcións, Tomás Rodríguez, e representantes da asociación de veciños de Cabreiros, USC, Nova Escola Galega e o Colexio de Educadores Sociais de Galicia, chegou a quenda dunha mesa redonda en torno a Geluco, como era coñecido popularmente Guerreiro.



O moderador, o xornalista chairego Moncho Paz, encargouse de desculpar a ausencia do ex-presidente da Xunta Emilio Pérez Touriño e do ex-conselleiro Víctor Manuel Vázquez Portomeñe, que non puideron acudir ao evento por motivos persoais. Aínda así, quixeron destacar a «política que serve par unir, transformar e prosperar» que practicaba Guerreiro, segundo Touriño, ou a súa condición de «político coherente e fondamente convencido das súas ideas, un político de convivencia», que lembrou Portomeñe na súa nota de adhesión ao acto.




A mesa redonda abriuna o sindicalista Xan María Castro Paz, que fixo un apunte biográfico e unha contextualización da época na que viviu Geluco, antes de formar parte da política activa no Parlamento galego, á que chegou co obxectivo de «buscar espazos de unidade dentro dá esquerda galega».

Pola súa banda, o ex-parlamantario nacionalista Camilo Nogueira Román destacou a aposta de «creación desde ou Parlamento da idea de Galicia» que tiña Anxo Guerreiro. A primeira sesión das Xornadas Interxeracionais de Cabreiros -que continuarán os días 6 e 13 de xuño- pechouse coa intervención do presidente da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero, que lembrou a Geluco como alumno cheo de «talento, seguridade, espírito pedagóxico e gran didactismo á hora de escribir», o que lle serviu na súa faceta de político.

Tempos de mudanza

Chema Felpeto.- Tremen os alicerces do Partido Popular vilalbés co resultado das eleccións municipais do pasado día 24. E non é de estrañar, non só por contaren cun concelleiro menos na Corporación, senón pola perda efectiva de 1.352 votos que veñen supoñer un perigoso descenso de 8,76 puntos sobre os comicios de 2011. Certamente cómpre recoñecerlles a capacidade efectiva de manexaren no medio rural unha sólida infraestrutura, que deriva nunha indecente mercadoría clientelar, e a habelencia para ocultaren as discrepancias internas e arroupárense en momentos electorais. 

Malia isto, algúns filtran de forma interesada, que desavinzas entres as familias políticas levaron a purgas que condicionaron a lista até o punto de dificultar seriamente a súa elaboración, mentres outros xustifican a súa deserción polo incumprimento de promesas recibidas no seu día e por seren ignorados na toma de decisións dun goberno absolutamente presidencialista. Posibelmente se vexan arrastrados nalgunha medida pola corrupción dos seus en todo o estado, mais non é menos certo que tanto a imaxe do alcalde coma a nefasta xestión institucional, inzada de despotismo, nepotismo e desprezo aos adversarios políticos, foron os detonantes esenciais do principio do que semella unha caída libre que pode levalos á perda do poder nun futuro ben próximo. 

Podo concordar con Gerardo Criado na opinión de que as urnas acaban por poñer a cadaquén no seu lugar, mais dubido da súa palabra de que gobernarán para todos, porque o pasado demostra que só o fixeron para uns poucos. E cómpre aclararlles neste punto que o farán cunha representatividade real dun 31,6%, menos dunha terceira parte do electorado total, así como que foron superados en 289 votos polos partidos que a inxusta lei d'Hont condenou á oposición, o que demostra ás claras que esa “maioría social” coa que a algún se lle enche a boca é pura falacia. Talvez leve razón Pepe Mújica cando afirma que “O poder non cambia ás persoas, mais revela verdadeiramente quen son”.

No PSdeG-PSOE sentimentos encontrados. Por unha banda celebran o incremento en 562 votos e 9,86 puntos porcentuais, mais por outra sofren decepción ao quedaren tan só a 27 votos dun sétimo concelleiro que podería outorgarlles unha hipotética responsabilidade de goberno de chegaren a algún tipo de acordo con BNG e Vilalba Aberta, o que sospeito non resultaría excesivamente complicado. Sen dúbida o tirón persoal da súa candidata, a virtude de atraeren a un sector xuvenil implicado con actividades culturais e deportivas, e o traballo desenvolvido na campaña tiveron un efecto positivo.

Vilalba Aberta foi unha sorpresa relativa. Con escaso tempo e menos recursos, logrou unha praza na Corporación Municipal conseguindo captar o voto descontento, de uns e de outros. A súa proposta asemblearia ateigada de ilusión convocou inicialmente a distintas sensibilidades, mais a realidade dalgunhas discrepancias na propia organización coutou finalmente arelas e expectativas. Con todo e con iso, os 646 votos, que os sitúan nun meritorio terceiro lugar, non deixan de representar un éxito que terán que referendar co seu traballo na vindeira lexislatura.

Pola súa banda o BNG perdeu 717 votos e sufriu un descenso de 6,73 puntos, pasando a ser a cuarta forza política. Moito deben mudar as cousas no país para que recuperen o crédito perdido e devolvan a ilusión a un pobo enfermo de autoestima que non chega a identificalos como a única forza que representa realmente os valores da nosa nación. Mais iso xa é fariña doutro fol e no que toca ao concello vilalbés tampouco puideron ver recoñecido o seu traballo institucional a prol da veciñanza.

No hai que esquecer finalmente nesta breve análise o 31,1% de abstención, elemento que se traduce nunha falta de participación nada máis nin nada menos ca de 3.942 persoas. Todo parece indicar que o Partido Popular, con toda a presión que exerce sobre unha parte do electorado, ten chegado ao seu teito, e non resultaría estraño que durante este mandato se producisen relevos na cúpula do propio equipo de goberno rememorando vellos tempos. O que non é tan doado de entender, ou quizais si, son as causas polas que os outros partidos non son quen de ilusionar cos seus proxectos a este sector, que prefire quedar na casa a depositar a súa confianza nalgunha formación. En calquera caso, semellan albiscarse no horizonte tempos de mudanza que poden desembocar na gran alborada.

29 de maio de 2015

Homenaxe a Ramón Chao en Compostela

Redacción.- O recoñecido restaurante compostelán Mesón de Lázaro quere rendir unha particular homenaxe ao escritor Ramón Chao, con motivo do oitenta aniversario do seu nacemento. Aproveitando a súa estadía de varios días en Galicia, Chao será o protagonista da apertura das Noite(s) Xove(s), un evento no que cada mes –un xoves pola noite- disertará un convidado de prestixio sobre temas de actualidade, cun produto gastronómico de tempada como desculpa para a xuntanza e mailo posterior debate. 
Esta “maridaxe de gastronomía e cultura”, así calificada polo propietario do establecemento, Pepe Mata, contará coa colaboración permanente dos xornalistas Moncho Paz, Koro Martínez e Fermín Galindo, que de xeito alternativo serán os encargados de presentar ao protagonista mensual. Nesta ocasión, a presentación do convidado correrá a cargo de Moncho Paz, que ademáis é colaborador do escritor galego afincado en París en varios proxectos culturais, como a Asociación de Amigos de Prisciliano.
Ramón Chao naceu en Vilalba en 1935 e criouse tocando o piano na fonda que rexentaban os seus pais, onde adoitaban parar figuras como Cunqueiro ou Celso Emilio Ferreiro. Sendo bolseiro polo Concello de Vilalba e a Deputación de Lugo, trasladouse a Madrid para estudar piano, harmonía e bacharelato. De Madrid foise a París cando tiña vinte anos, con outra bolsa do Goberno español. Na capital francesa fíxose xornalista, entrando a traballar en Radio France “porque falaba galego”, segundo confesa, “pois buscaban un locutor que soubera música e portugués”.
En París, Ramón Chao dirixiu emisións radiofónicas na nosa lingua, que serían prohibidas por Franco, e foi correspondente da revista Triunfo. Tamén traballou na prensa e na televisión francesas e foi nomeado Cabaleiro das Artes e das Letras polo Goberno de Francia en 1991. Destacou como crítico Literario en Le Monde e polas súas colaboracións en Le Monde Diplomatique, publicación mensual dirixida polo xornalista Ignacio Ramonet.
                                             
Conta no seu haber con máis de vinte libros, entre novelas e biografías, un deles escrito en galego, O Camiño de Prisciliano, con cuberta deseñada polo artista Miquel Barceló. Asemade, a súa novela El lago de Como, publicada en 1982, foi traducida ao galego en 2008. Ao final do evento do vindeiro xoves, terá lugar unha sinatura de libros por parte do autor.


17 de maio de 2015

No Bico un Cantar con Cabanillas

Redacción.-

O poeta Ramón Cabanillas (1987-1959) é o protagonista da terceira edición de “No bico un cantar”, un programa que xunta poesía, música e mocidade. O concerto foi presentado esta mañá na sala Eisenman da Cidade da Cultura de Galicia por Ramón Villares, presidente do Consello da Cultura Galega (CCG), Jesús Vázquez, conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Luis Aragunde, alcalde de Cambados, Rosario Álvarez, vicepresidenta do CCG e Maximino Zumalave, director artístico do concerto. A cita xuntará na praza de Fefiñáns en Cambados, o vindeiro 5 de xuño, un gran coro de cincocentos nenos e nenas chegados dos conservatorios de música profesional de Galicia cantando poemas do poeta Cabanillas. A cita suporá a estrea da versión musicada do poema “Fala unha laverca”, que o CCG lle encargou á compositora Margarita Soto Viso.

“É unha cita na que os sons falan e as palabras soan a música” deste xeito tan alegórico o director Maximino Zumalave quixo destacar o dobre valor do programa “No bico un cantar”. Un proxecto que, o presidente do CCG, Ramón Villares definiu como “unha tradición de só tres anos que une poesía e musica e tamén pero que tamén fai o esforzo de ser unha extensión cultural, dando a coñecer á mocidade poesía, música e tamén xeografía”. O programa desta edición de “No bico un cantar” está conformado por catro poemas de Ramón Cabanillas que recollen trazos da súa poética total, no momento en que se cumpre o centenario da edición da súa obra Vento mareiro (1915). Os textos seleccionados (Pregaria, Fala unha Laverca, Era un piniño novo, Aureana do Sil máis o poema de Rosalía, Maio Longo) nesta edición foron musicados por diferentes compositores recoñecidos da música culta galega como son José Baldomir ou Eduardo Rodríguez-Losada, así como a versión que fixo o coñecido compositor catalán Federico Mompou do poema “Aureana do Sil”, en homenaxe ás mulleres que buscaban ouro nos ríos galegos.

Como vén sendo habitual neste programa, o Consello da Cultura Galega encargou a composición musical dun poema. Nesta edición Margarita Soto Viso foi a responsable de poñerlle música ao poema “Fala unha laverca”, sacado do poemario Da terra asoballada, no que ofrece unha dignificación mítica da terra.

O recoñecido pianista e director Maximino Zumalave repite como responsable artístico deste proxecto que xuntará preto de cincocentos nenos e nenas chegados de diferentes conservatorios de música profesional de toda Galicia. Canda el, tamén repite o grupo de metais Hércules Brass, un quinteto de diferentes instrumentos (trompeta, trompa, trombón e tuba) ao que se incorpora un músico para conformar un sexteto.

No bico un cantar
Unha frase Curros Enríquez a Rosalía, No bico un cantar, deulle nome a un proxecto do Consello da Cultura Galega e a Consellería de Cultura e Educación que naceu en 2013 co obxectivo de dar a coñecer a poetas recoñecidos da nosa terra pero desde un punto de vista musical. Nese ano, cando se cumprían o 150 aniversario do nacemento de Rosalía de Castro, a poeta de Padrón foi a protagonista deste concerto que se desenvolveu en San Domingos de Bonaval. A segunda edición trasladouse a Celanova, por ser o lugar de nacemento de Curros Enríquez. Nesa edición estrouse a versión musical do poema de Curros “Nouturnio” que o CCG lle encargou a Xabier Comesanha.
Nesta edición de 2015, o programa deseñado polo Consello da Cultura Galega e a Consellaría de Cultura e Educación conta coa colaboración do concello de Cambados.

Repertorio para coros
O Consello da Cultura Galega ten feito diferentes encargas a compositores galegos actuais de obras para coro sobre textos clásicos da literatura galega. Entre os máis recentes destaca a versión para coro e orquestra do poema “Penélope”, de José María Díaz Castro, realizada por Octavio Vázquez e estreada no marco do Concerto das Letras Galegas 2014 (que tivo lugar o 16 de maio de 2014en Lugo). Ademais, o CCG ten solicitado arranxos de composicións musicais existentes como os que fixo Juan Durán da versión de José Baldomir do poema “A Rosalía”. Esta iniciativa supón a elaboración continuada dun repertorio para coros que está dispoñible para todos os usuarios desde o web da institución.

15 de maio de 2015

Falece o xornalista Juan Ramón Díaz

Redacción.- Esta mañá faleceu en A Coruña o xornalista Juan Ramón Díaz García, unha triste noticia que conmocionou hoxe a toda a profesión. Histórico director de La Voz de Galicia durante dúas décadas, na actualidade era Director Xeral do grupo La Capital, editor de varios xornais (El Ideal Gallego, Diario de Ferrol, Diario de Arousa e Diario de Bergantiños). Juan Ramón finou hoxe en A Coruña, tras non superar unha repentina enfermidade.

Entre outros méritos, Díaz García foi galardoado en 2004 co Premio Diego Bernal, outorgado pola Asociación de Periodistas de Galicia (APG) en recoñecemento a toda unha traxectoria profesional. E no pasado mes de xaneiro, na XX edición do galardón, foi precisamente o encargado da lectura dos méritos do tamén xornalista –e amigo- Lois Caeiro. No Día Mundial da Liberdade de Prensa, a Xunta Directiva da APG quere lembrar de xeito moi especial a figura de Juan Ramón Díaz García, ao tempo que traslada o seu fondo pesar á súa familia e amigos.


3 de maio de 2015

Poetas esquecidos da Vilalba republicana

Miguel Barrera.- Hoxe estamos no 14 de abril e no romper da primavera o cabodano da proclamación da República xurde na memoria colectiva con maior ou menor forza, pero sempre será memoria. Recoméndovos a lectura do xornal “Faro Villalbés” (periódico quincenal, paladín de “Organización Republicana Agraria).

Permitídeme recomendarvos tamén unha ollada de cando en vez que, cos tempos que corren, paréceme do máis acertado. A poesía ten unha permanencia e un protagonismo salientable. Como é de supoñer, a presenza de Carmiña Prieto Rouco é tan constante como interesante a evolución do seu proceso creativo.
O primeiro número do xornal (Vilalba, 20 de xaneiro de 1932) da novas do estreo da zarzuela “Traidores Celos” o día 27 de decembro no “Teatro Villalbés” e aparece un primeiro poema esperanzador co título de  “Ano Novo”, daquela a poeta acababa de cumprir 32 años.

Coido que en case todos os números do xornal a presenza da autora vilalbesa, e Cantora de Terra Cha (creo que o alcume é obra de Xulio Xiz) é permanente, tanto en galego como en castelán. Tamén outros autores deixaron pegadas cos seus versos, xa identificándose co seu nome  ou baixo seudónimo. Dos máis salientables J. Pérez Yáñez, Daniel Carballido Díaz, Alfonso de Guizán (que no número 22 do 30 de xaneiro de 1933 publica un precioso soneto “para Encarnación Cabarcos Orosa, semilla y buena como un amor, y hermosa cual un poema de Verlaine”; non será esta a súa única xoia), Antonio Quintela Ferreiro, Jesús Colmar Rodríguez (mestre nacional de Corbelle) entre outros; algún deles colaboradores doutras vilas (Viveiro, Barreiros, Mondoñedo), e insignes como Ramón Cabanillas, Salvador Rueda e Curros Enríquez.

Dos que escribiron baixo seudónimo atópanse Caballero de Venus, Celso D´ounes, Juan del Pueblo, E.A.E (cun poema  “para la simpática y bella señorita de Sancobad, Lolita Portela Fuentes), Seralliv, Cantor e Salvador Golpe.

Destes poetas esquecidos o que garda para min unha enigmática presenza é o poeta que escribe baixo o pseudónimo de “El Caballero de Venus” en especial seus poemas enchidos de melancolía. Penso que o poeta pode ter sido un emigrado que enviaba as producións dende ultramar, xa que evoca de forma constante a lonxanía, os amigos doutro tempo, o amor ansiado. Houbo un tempo que pensei que podía ser un heterónimo de Carmiña, pero rexeiteinos de contado (non investiguei moito por certo, pero un deixa que o miolo goce imaxinando  a tona dos personaxes a través do feixe de versos que nos deixou).
“El Caballero de Venus” remata a súa produción literaria no terceiro ano do Faro Villalbés, no número 48, un 14 de abril de 1934.

Permitídeme que vos traslade estes últimos versos. Lembro que foi Pepe Chao, nunha das súas clases maxistrais no Instituto de Vilalba, quen levoume a oír por vez primeira: “aqueles pobos que non coñecen o seu pasado, están condenados a repetilo”.

Versos de un loco
14 DE ABRIL

La gente por la calle, lector se apiña
conmemorando un día republicano,
aqueste que lejos… buen ciudadano:
¡hace hoy tres años justos nació la “niña”!
Bajo certera guía del gran Azaña
vestida y arropada fue caminando,
dando pan a los pobres que iban formando
las legiones hambrientas de nuestra España.
Más los tiempos cambiaron ¡prole infinita!
y subieron por “gracias” electorales,
en abrazos de derechas y radicales
que hoy en día se mantienen de agua bendita…
Y así, formando el “colmo” como en la China,
marchan nuestros magnates, nuevos ascetas,
entre “abrazos y besos” de los fas…cetas,
en medio de la calma santa y divina.
¡Cómo cambian los tiempos, señor! Los seres
de falda del cristiano son los sicarios
y serán del Estado los “funcionarios”
por ejercer funciones de mercaderes…
Pues…, 14 de abril, tú no has cambiado,
un 14 de abril eres parlero,
hogaño hay algo más que “lo del clero”
sentidas añoranzas del pasado…
Tú nos traes un aire casquivano
que te dieron los otros y este “humo”;
sed más laico otra vez, menos frailuno,
¡y un 14 de abril republicano!
………………………………………………….
España jubilosa hoy conmemora sus tres años de vida republicana, salvada por Don Ale…- su perla indiana – y en júbilo de abril, España llora.

El Caballero de Venus

14 de abr. de 2015

Presentación do documental "O Piloto"

Redacción.- A Sala de Exposicións do Pazo de San Marcos acolleu onte a presentación da xira que fará o documental sobre a vida de José Castro Veiga, O Piloto, durante os vindeiros meses por toda a provincia de Lugo. Este proxecto sobre a vida dun dos últimos membros do Exército Guerrilleiro Galego foi apadriñado pola Asociación Cultural Dous Punto Oito, dirixido polo fotógrafo Xosé Reigosa e guionizado polo xornalista chantadino Afonso Eiré. Reigosa participou hoxe na presentación xunto a Mario Outeiro, responsable de Cultura da Deputación de Lugo.
Outeiro explicou que “despois do éxito da estrea do documental ‘O Piloto’ na cidade de Lugo, a Área de Cultura promove 14 proxeccións do mesmo”, sinalou. Deste xeito, o documental ‘O Piloto’ chegará a 14 cidades e vilas da provincia. Iniciará o seu percorrido este domingo, día 12, en Sarria ás 20 horas na Casa da Cultura. O 23 chegará a Celeiro, en Viveiro, o 24 a Mondoñedo (Centro Comarcal), o 25 á Fonsagrada (Salón de Actos) e pechará o mes de abril o día 30 en Ribadeo (Teatro Principal).
O mes de maio arrincarao con dúas proxeccións no concello do Saviñao. O día 1 será en Vilelos (local da asociación de veciños) e o 2 no auditorio de Escairón. Posteriormente viaxará o día 8 a Vilalba (Casa da Cultura), o 9 a Becerreá (Casa da Cultura), o 10 a Meira (Casa da Cultura), o 15 a Lugo (Salón de Actos da Deputación), o 16 ao Corgo (Centro Sociocultural), o 29 a Foz (Cenima) e o 30 a Barreiros (Centro Social).
Outeiro lembrou que a “a Área de Cultura apoiou economicamente a elaboración deste documental, que relata a vida de José Castro Veiga, nacido no Corgo e coñecido por ser o último guerrilleiro da loita antifranquista, sendo asasinado pola Garda Civil preto da presa de Belesar no ano 1965”, explicou. Este documental foi presentado ao público o pasado 20 de febreiro no Pazo de San Marcos. “Incluíramolo dentro do ciclo de conferencias que se organizara dende a Área de Cultura arredor dos 40 anos de represión e resistencia da ditadura franquista”, rememorou Outeiro.
Pola súa banda, Xosé Reigosa, que agredeceu o apoio prestado “pola Deputación e moi especialmente por Mario Outeiro”, asegurou que O Piloto foi “moito máis que o último guerrilleiro morto en combate, xa que é unha lenda que, 50 anos despois da súa morte, está presente no pobo”, afirmou. Asemade, sinalou que na realización deste documental descubriron “novos aspectos totalmente descoñecidos sobre a súa figura e tamén nos encontramos con moitas cousas sobre a súa persoa que non son verdade.  Este era un dos nosos obxectivos, desentrañar o que hai de verídico e o que de construción social”, asegurou. Tamén recordou que “a guerrilla galega foi a primeira en organizarse e tamén a última en depoñer as armas”, relatou.
Reigosa, fotógrafo natural de Barreiros e residente en Lugo, aportou varios detalles sobre a produción deste traballo: “Foi un traballo bastante intenso, xa que fixemos máis de medio centro de entrevistas e contabilizamos 100 horas de metraxe, completando máis de 8.000 quilómetros entre eu e Afonso Eiré. Comezamos a traballar a finais do verán de 2013 e ocupounos todo o 2014; en total, preto dun ano e medio de documentación, gravación e edición”, aclarou.
Reigosa comentou que o documental “comeza cunha introdución na que se contan as últimas horas do Piloto, ata cando o matan preto de Belesar” e relatou algúns dos problemas cos que se atoparon á hora de levar a cabo o traballo. “Por un lado está a ausencia de imaxes, xa que daquela moitas foron destruídas porque para os seus posuidores podían ser comprometedoras á hora de relacionalos coa guerrilla e hoxe en día, a pesar de que xa pasaron 70 anos desde a Guerra Civil, aínda hai moita xente que non quere falar daqueles acontecementos por vergoña”, manifestou. Tamén incidiu na vinculación política do Piloto. “Nin foi un bandoleiro, nin foi un escapado, nin andaba polo monte. Foi un político que non tivo máis remedio que coller as armas para defender a legalidade republicana, primeiro, e logo aos máis necesitados, tratando de que os abusos e as inxustizas minguasen ou non se levasen a cabo en moitos casos”, xustificou.
Para rematar, Reigosa salientou que no documental “saen á luz por primeira vez os nomes dos gardas que participaron na súa morte e cóntase como o abateron”, así como a entrevista que lle fixo no ano 1979 a Ramona Curto, Mirelle, a compañeira sentimental do Piloto, xa finada, e as confidencias que lle fixo nos anos posteriores: “Como daquela non tíñamos bos medios para gravar a voz, reprodúcense a través da actriz Comba Campoy”. O actor Ramón Rodríguez Porto é o encargado de darlle vida ao Piloto.

9 de abr. de 2015

Premio Trapeiro de Honra 2014

Antón de Guizán.-

O Premio Trapeiro de Honra 2014, concedido polo proxecto Os Vilas, lareira de soños a Xosé María Díaz Castro a título honorífico no ano no que se lle adicados as letras galegas, será entregado polo vilarego José Luís López, Luís de Patricio ao presidente da A.C.Xermolos de Guitiriz. O premio, consistente nun lenzo co nome do premiado e o logo dos Vilares pasará a ser depositado na casa das palabras. Luís de Patricio é neto do trapeiro máis recoñecido e símbolo dos Vilares, o señor Pedro de Patricio, ao que a poeta Marica Campo adicou un precioso romance musicado por Fixan os Ventos por iniciativa do noso proxecto e ao que tamén adicou unha muiñeira o director da Real Banda de Gaitas de Ourense, Luís Foxo.

Afonso Blanco Torrado, dinamizador cultural de Guitiriz e da Chaira, depositario da memoria de Díaz Castro a través de Xermolos, promotor da futura recuperación da casa natal do poeta no Vilariño será o receptor deste recoñecemento simbólico. Ámbolos dous representan perfectamente o simbolismo e a memoria de dous persoeiros fundamentais na historia recente da parroquia dos Vilares.

2 de abr. de 2015